Grapefruit is een vitamine C-bom
De een proeft een frisse opkikker, de ander vindt grapefruit vooral bitter. Maar ondanks het hoge gehalte aan vitamine C is deze vrucht niet altijd en voor iedereen een goede keuze.
Grapefruit is een relatief caloriearme vrucht met veel voedingsstoffen, hierdoor wordt hij in de jaren tachtig een hype. Elke ochtend een grapefruit en de kilo’s vliegen eraf! Zo populair als toen is het grapefruitdieet niet meer, maar nog steeds zijn er claims over het effect op je gewicht te lezen op gezondheidsblogs en afvalwebsites.
Helaas zijn dit fabeltjes. Grapefruit(sap) helpt niet om vet af te breken, zegt het Nederlandse Voedingscentrum. Net zomin als citroen(sap), dat in dit verband ook vaak wordt genoemd. “Er is geen enkel bewijs dat het drinken van deze sappen invloed heeft op de vetverbranding.” Wel krijg je bij het drinken van grapefruitsap ongemerkt veel suiker binnen. Een glas grapefruitsap van 200 ml bevat circa 15 gram suiker, dat zijn bijna vier suikerklontjes. In het geval van citroensap is de hoeveelheid suiker minder, omdat je dit altijd verdunt met water voordat je het opdrinkt.
Als je wilt afvallen, kun je beter gewoon een stuk fruit eten, adviseert het Voedingscentrum. “Je hebt dan sneller een vol gevoel vanwege de vezels die je binnenkrijgt. Dat is na het drinken van grapefruit- of citroensap een stuk minder het geval.”
Kruising tussen pomelo en sinaasappel
De grapefruit zoals wij die kennen bestaat relatief kort. Hij ontstond waarschijnlijk in de 18e eeuw op het Caribische eiland Barbados als een natuurlijke kruising tussen een pomelo en een zoete sinaasappel. Van daaruit verspreidde de vrucht zich naar andere warme streken, met name Florida en later ook naar landen rond de Middellandse Zee. De naam grapefruit is wel wat verwarrend. De vrucht heeft immers niets met druiven (grapes) te maken. Waarschijnlijk is werd hij zo genoemd omdat de vruchten in trossen aan de boom groeien, vergelijkbaar met druiven.
Florida is nog steeds beroemd om zijn grapefruits, en exporteert ze wereldwijd. Er bestaan verschillende variëteiten. De witte is wat zuurder en bitterder, de roze of rode grapefruit smaakt zoeter en bevat meer suikers en antioxidanten.
Vitamine C-bom
Ha, antioxidanten, het magische woord. De antioxidanten in grapefruit, met name lycopeen en naringenine, worden in verband gebracht met een lager risico op hart- en vaatziekten. Daarnaast bevat grapefruit kalium, wat helpt bij het reguleren van de bloeddruk, en kleine hoeveelheden magnesium en calcium.
Interessanter is de hoeveelheid vitamine C. Als je één grapefruit eet, tik je al zo’n beetje de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine C af. Dat is mooi meegenomen. Al bevat een gezonde maaltijd meestal voldoende van deze vitamine en is de kans op een tekort niet zo groot. Vitamine C beschermt als antioxidant je lichaamscellen tegen schade, speelt een rol bij de vorming van bindweefsel, draagt bij aan de opname van ijzer uit plantaardige voedingsmiddelen en is nodig voor het in stand houden van je weerstand.
Grapefruit bevat ook vitamine A, per stuk ongeveer 10 procent van de dagelijkse behoefte, goed voor een gezonde huid, haar, nagels en de werking van de ogen.
Pas op met medicijnen
Helaas is er ook een schaduwzijde. Voor mensen die bepaalde medicijnen gebruiken is het niet verstandig grapefruit te eten of drinken omdat de vrucht stoffen bevat die de werking van de lever beïnvloeden. Deze stoffen kunnen enzymen in de lever blokkeren die normaal bepaalde medicijnen afbreken. Gevolg: ze worden langzamer afgebroken en kunnen sterker of langer werken dan de bedoeling is. Je krijgt dan als het ware een overdosis. Dit kan bij sommige middelen gevaarlijk zijn, bijvoorbeeld bij cholesterolverlagers (statines), bepaalde bloeddrukmedicatie, antidepressiva en slaapmiddelen. Maar ook antibiotica, viagra en kankermedicatie vallen onder deze groep. Van een kleine groep andere medicijnen wordt de opname juist vertraagd of zelfs tijdelijk tegengehouden. Een voorbeeld is de stof fexofenadine, die als anti-allergiemiddel wordt gebruikt. De gevolgen kunnen variëren van onder meer duizeligheid, schade aan nieren en spieren tot lage bloeddruk.
Lees de bijsluiter
Het is dus zaak goed de bijsluiter van medicijnen te lezen voordat je een grapefruit pakt en bij twijfel de apotheek te raadplegen. Er zijn twee verschillende etiketteksten over grapefruit. ‘Bij dit middel geen grapefruit(sap) gebruiken’ is duidelijk. Als er staat: ‘Pas op met grapefruit’, is af en toe een grapefruit geen probleem. Apothekers adviseren om in dit geval niet meer dan twee dagen per week maximaal één of twee grapefruits te eten of één glas grapefruitsap te drinken. Heb je grapefruit gegeten of het sap gedronken? Wacht dan minimaal drie dagen voor je dat weer doet. Deze mitsen en maren maken van de grapefruit een tamelijk ingewikkelde vrucht. Maar er is hoop: onderzoekers van het Israëlische Volcani Institute werken aan grapefruit-hybriden zonder de schadelijke stoffen.
Even opletten
Als dorstlesser en vitamine C-leverancier is grapefruit een goede keus, maar wel met een gebruiksaanwijzing wanneer je medicijnen gebruikt. De werking van een grote groep geneesmiddelen wordt beïnvloed door bepaalde stoffen in grapefruit en dat kan schadelijk zijn. De waarschuwing ‘Bij dit middel geen grapefruit(sap) gebruiken’ krijg je bij de volgende geneesmiddelen: amiodaron, carbamazepine, colchicine, everolimus, panobinostat, simvastatine, sirolimus, tacrolimus en verapamil.
Dit artikel verscheen eerder in Plus Gezond november 2025. Abonnee worden van het blad? Dat doe je in een handomdraai.
- Plus Gezond
