Waarom je steeds zo moe bent: 14 oorzaken

1. Te weinig slaap

Het klinkt als een open deur, maar misschien slaapt u wel gewoon te weinig. Dat je elke nacht minstens acht uur onder zeil moet zijn, is een fabeltje. Iedereen heeft een andere slaapbehoefte: de een is na zes uur al uitgerust, de ander kan wel negen uur slaap gebruiken. Die acht uur gaat op voor ongeveer tweederde van de mensen. Slaapt u minder dan u nodig heeft, dan merkt u dat overdag. U voelt zich moe en krijgt moeite om zich te concentreren.

Zet slapen eens wat hoger op uw prioriteitenlijstje. Ga op een vast tijdstip naar bed en ga er ook op een vast tijdstip weer uit. Verban laptops, telefoons en de televisie uit uw slaapkamer, want in een donkere ruimte slaapt u beter.

2. Slaapapneu

Sommige mensen menen dat ze voldoende slapen, maar zijn ’s nachts vaker wakker dan ze denken omdat ze apneu hebben. Bij slaapapneu stokt de adem telkens even, waardoor u automatisch ontwaakt. Na zo'n onderbreking dommelt u meteen weer in, dus meestal merkt u er niets van. Het resultaat: u denkt dat u acht uur volmaakt, maar bent eigenlijk de halve nacht wakker. Daardoor bent u overdag heel moe en slaperig.

Afvallen en stoppen met roken kunnen helpen. Drink een uur of twee voor het naar bed gaan geen alcohol meer. Slaap- en kalmeringsmiddelen verergeren apneu, dus laat deze links liggen. Bij ernstige slaapapneu kan een neusmasker (CPAP) of antisnurkbeugel uitkomst bieden.

3. Te weinig brandstof

Uw lichaam heeft voldoende brandstof nodig om goed te kunnen functioneren. Eet u te weinig of krijgt u onvoldoende voedingsstoffen binnen, dan wordt u er niet fitter op. Een gezond voedingspatroon is dus belangrijk. Sla het ontbijt niet over, eet voldoende eiwitten en koolhydraten en neem gezonde tussendoortjes om uw energie op peil te houden.

4. Bloedarmoede

In rode bloedcellen zit hemoglobine. Dit heeft u nodig om zuurstof door uw lichaam te vervoeren. Zitten er te weinig rode bloedcellen in uw bloed of werken ze niet goed, dan spreken we van bloedarmoede. Omdat er minder zuurstof vervoert wordt, kunt u klachten krijgen als vermoeidheid, zich slap voelen en duizeligheid. 

IJzergebrek is een bekende oorzaak van bloedarmoede, maar er zijn er veel meer. Bijvoorbeeld bloedverlies, aandoeningen die de aanmaak van rode bloedcellen tegenwerken en een verhoogde afbraak van rode bloedcellen. De behandeling van bloedarmoede is dan ook afhankelijk van de oorzaak.

5. Depressie

Depressie is niet alleen een psychische aandoening, het draagt ook bij aan allerlei lichamelijke problemen. Vermoeidheid, hoofdpijn en een verminderde eetlust horen daar bijvoorbeeld bij. Voelt u zich een paar weken lang somber en vermoeid, dan kampt u misschien met een depressie.

Soms waaien depressieve klachten vanzelf over. Blijft u er last van houden, dan is psychologische hulp, medicatie of een combinatie van beide de volgende stap.

6. Trage schildklier

Uw schildklier regelt de stofwisseling door hormonen aan te maken. Werkt hij te traag en produceert hij dus te weinig hormonen, dan heet dat hypothyreoïdie. Een trage schildklier zorgt ervoor dat u snel moe bent en zich sloom voelt. Ook kunt u het koud hebben en aankomen. Bloedonderzoek kan uitwijzen of u een trage schildklier heeft. Medicijnen kunnen het tekort aan schildklierhormonen aanvullen.

7. Cafeïne

Een kopje koffie houdt u wakker en alert, maar van een overdosis cafeïne worden sommige koffieleuten juist moe. Stop niet ineens met koffiedrinken, want dan krijgt u ontwenningsverschijnselen. Bouw uw cafeïne-inname af door langzamerhand je koffie-, thee-, chocola- en colagebruik te minderen.

8. Urineweginfectie

Als u een keer een urineweginfectie gehad heeft, herkent u de symptomen meteen. U moet vaak plassen en dat gaat gepaard met een branderig gevoel. Toch kondigt een urineweginfectie zich niet altijd zo duidelijk aan. Soms is vermoeidheid het enige verschijnsel. Een urinetest toont aan of u een urineweginfectie heeft. Voor zo'n ontsteking krijgt u antibiotica.

9. Diabetes

Diabetici hebben een te hoog bloedsuikergehalte in hun bloed. De suikers worden niet in de cellen omgezet in energie, maar blijven in het bloed zitten. Hierdoor komt uw lichaam zonder energie te zitten. Een andere leefstijl, zoals een dieet en meer bewegen, kan helpen bij diabetes type 2. Heeft u diabetes type 1, dan moet u insuline spuiten.

10. Uitdroging

Vermoeidheid kan ook een teken zijn dat u bent uitgedroogd. Uw lichaam heeft voldoende vocht nodig om goed te werken en uzelf af te koelen. Wacht niet tot u dorst krijgt, maar drink de hele dag door. Zo’n 1,5 liter per dag drinken is voldoende.

11. Hartproblemen

Voelt u zich tijdens uw dagelijks bezigheden snel moe, dan kan dat erop wijzen dat uw hart niet goed werkt. Gaan dingen die u voorheen nog gemakkelijk kon ineens moeizaam, dan is het verstandig om langs de huisarts te gaan.

12. Onregelmatig werk

Werkt u op onregelmatige tijden of draait u nachtdiensten, dan verstoort u uw biologische klok. Terwijl u moet werken bent u moe, maar als u overdag uw slaap moet inhalen, lukt dat niet.

Probeer uw slaapkamer zo donker mogelijk te maken als u moet uitrusten. In een verduisterde, stille en koele ruimte valt u makkelijker in slaap. Ook supplementen met melatonine kunnen helpen.

13. Voedselallergie

Er zijn artsen die denken dat voedselallergieën slaperig maken. Mocht u net na het eten een dipje krijgen, dan heeft u misschien een milde vorm van voedselintolerantie. Probeer telkens één voedingsmiddel weg te laten om erachter te komen welk product u moe maakt. Een arts kan ook testen of u ergens allergisch voor bent.

14. Chronische vermoeidheid

Bent u zo moe dat het uw dagelijks leven belemmert en duurt dat al langer dan een half jaar, dan kan er meer aan de hand zijn. Het chronisch vermoeidheidssyndroom en fibromyalgie hebben meer kenmerken, maar een daarvan is aanhoudende, onverklaarbare vermoeidheid.