Beter slapen met slimme technologie: zo werkt het

Dat je vaak slechter slaapt in de winter heeft alles te maken met je biologische klok, die sterk reageert op licht. Hierdoor voelen veel mensen zich in de donkere maanden slaperiger, somberder of minder uitgerust dan in de zomermaanden. Er zijn diverse slimme hulpmiddelen om die slaapdip te overwinnen.

Lees ook: Waarom je 's winters slechter slaapt

Waarom licht zo belangrijk is voor je slaapritme

Licht speelt een centrale rol in hoe je hersenen bepalen wanneer je wakker moet zijn en wanneer je hoort te slapen. Vooral licht in de ochtend onderdrukt het slaaphormoon melatonine, waardoor je wakker wordt. In de winter, wanneer je vaak in het halfdonker ontwaakt en overdag weinig buiten komt, ontbreekt dit natuurlijke signaal. Onderzoek laat zien dat goed getimede blootstelling aan licht de slaap en het waakritme kan stabiliseren, met name bij ouderen.

Wat doet lichttherapie?

Bij lichttherapie zit je ’s ochtends 20–30 minuten in fel, wit licht van ongeveer 10.000 lux. Zo'n zogenoemde daglichtlamp geeft dus veel licht, maar het is geen hoeveelheid die schadelijk is voor je ogen. Ter vergelijk: in de volle zon worden je ogen blootgesteld aan 120.000 lux en op een bedekte dag is het nog altijd 20.000 lux. Bij een daglichtlamp is het niet speciaal de bedoeling dat je er de hele tijd in kijkt, maar het mag wel. Hoewel je er niet direct in hoeft te kijken, moet het licht wel je ogen bereiken  Wie dit dagelijks toepast, merkt vaak dat het opstaan makkelijker gaat, het slaapritme stabieler wordt en de stemming verbetert. Er zijn ook lichttherapiebrillen verkrijgbaar, in plaats van een lamp.

Overleg even met je oogarts voordat je met lichttherapie begint als je in het verleden last hebt gehad van oogproblemen zoals glaucoom, staar of oogschade door diabetes.

Wat doet een wake-up light?

Wake-up lights, ook wel lichtwekkers genoemd, bootsen een zonsopkomst na. Je kunt er een gebruiken als je in de donkere maanden 's ochtends moeite hebt met opstaan. Een minuut of twintig voor je ingestelde wektijd gaat de lamp steeds een beetje feller te branden. Soms verandert de lichtwekker daarbij zelfs geleidelijk de kleur van het licht: van rood naar oranje en uiteindelijk naar geel. Hierdoor stijgt je alertheid geleidelijk en word je rustiger wakker. Als je een slaapstoornis hebt waarbij je licht in de ochtend nodig hebt om wakker te worden, dan is de lichtintensiteit van een wake-up light onvoldoende, namelijk 200 lux. Maar voor de 'gemiddelde slaper' is het een prettig alternatief voor de traditionele wekker.

Slimme slaaptechnologie

Van slaapapps tot smartwatches en slaapringen — de technologie wordt steeds beter in het registreren van je slaapgebruik. Je krijgt inzicht in hoe laat je naar bed gaat, hoe vaak je wakker wordt en hoe lang je daadwerkelijk slaapt. Vaak worden ook de verschillende slaapfases weergegeven, hoewel er discussie over is of dit wel goed gemeten wordt. Maar dit soort slimme technologie kan zeker helpen om patronen te herkennen, bijvoorbeeld dat je in de winter later naar bed gaat of onrustiger slaapt. Bedenk wel dat te veel fixatie op 'perfect slapen' stress kan geven. Het is niet de bedoeling dat je 's ochtends op je horloge moet kijken om te zien of je goed geslapen hebt.

Lees ook: Slimme snufjes om je pols

Al met al kunnen dit soort hulpmiddelen en slimme slaaptechnologie helpen en inzicht geven. Maar een goede slaaphygiëne blijft de basis voor een gezonde nachtrust. Zorg voor een donkere, koele slaapkamer en vaste slaaptijden en zorg overdag voor voldoende daglicht en beweging.