''Hoe gericht kan ik nalaten?'' - deel 1

...En andere vragen over testamenten en erfenissen.

Getty Images

Hoeveel erfbelasting moet er betaald worden? Is dat te voorkomen? Hoe onterf ik een kind en wat doet een executeur eigenlijk? Hierbij de antwoorden op deze en meer vragen over de erfenis.

Wat kan ik regelen met mijn testament?

In je testament leg je vast wat er na je dood met je geld, huis, andere bezittingen en schulden gebeurt. Een testament is noodzakelijk als je wilt afwijken van de wettelijke verdeling, waarin de gehuwde partner en de kinderen de erfgenamen zijn. In die wettelijke verdeling krijgt de langstlevende partner de beschikking over de gehele nalatenschap, de kinderen krijgen een vordering die pas wordt uitgekeerd bij het overlijden van de langstlevende.
Voor een traditioneel gezin zal de wettelijke verdeling meestal voldoen, maar niet iedereen leeft in een traditioneel gezin. Dat heeft ingrijpende gevolgen. Zo erven ongehuwd samenwonenden en lat-partners zonder testament niet van elkaar. Kinderen van een nieuwe partner delen alleen mee als zij in het testament worden opgenomen. Met een testament kun je de positie van een nieuwe partner versterken ten opzichte van kinderen uit een eerder huwelijk. Het omgekeerde – de positie van de kinderen versterken – regel je ook met een testament. Nalaten aan vrienden en goede doelen is alleen mogelijk met een testament.

Waar is een testament niet geschikt voor?

In een testament kun je niet vastleggen wie je zaken gaat behartigen als je dat zelf niet meer kunt door bijvoorbeeld ziekte, ongeval of ouderdom. Dat kun je wel regelen met een levenstestament. In een levenstestament zet je nu op papier wat je wensen zijn vanaf het moment dat je dat zelf niet meer kunt uiten. Ook de wensen voor je uitvaart kun je in je levenstestament opnemen.

Hoe gericht kan ik nalaten?

Heel gericht. Jijzelf beslist wat je nalaat aan je erfgenamen en hoeveel. Bezittingen met geldelijke of emotionele waarde kun je stuk voor stuk omschrijven in je testament en aan een bepaalde erfgenaam nalaten. Je kunt omschreven geldbedragen nalaten, bijvoorbeeld €10.000 aan een goed doel, je kunt het ene kind meer nalaten dan het andere kind en je kunt stiefkinderen evenveel laten erven als je eigen kinderen. Als je eerder geld of bezittingen geschonken hebt, kun je vastleggen of deze schenkingen wel of niet meetellen bij het verdelen van de erfenis. Om spullen met een emotionele waarde na te laten, heb je geen testament nodig. Dat kun je ook met een codicil doen, dat is een handgeschreven, gedateerde en ondertekende verklaring. Je kunt het codicil bij de notaris bij het testament bewaren. Je kunt het ook thuis bewaren. Een codicil is eenvoudig te wijzigen: je schrijft een nieuwe en verscheurt de oude.

Hoeveel erfbelasting betalen mijn nabestaanden?

De erfbelasting is afhankelijk van de relatie tussen de overledene en de nabestaanden. Over een deel van een erfenis is geen erfbelasting verschuldigd. Voor echtgenoot, geregistreerd partner en samenwonend partner is deze vrijstelling ruim €650.000. Maar let op, samenwoners erven alleen als er een testament is. Kinderen en kleinkinderen hebben een vrijstelling van ruim €20.000. Voor ouders is de vrijstelling iets minder dan €50.000 en alle anderen, zoals broers, zussen en vrienden, hebben een vrijstelling van ruim €2000. Over het bedrag boven de vrijstelling moet erfbelasting worden betaald. In de eerste schijf, tot ongeveer €125.000, betalen partner en kinderen 10 procent. Kleinkinderen betalen 18 procent en alle andere erfgenamen, zoals broer, zus, ouder of vrienden, betalen 30 procent. In de tweede schijf is het percentage hoger.

Het tweede deel van dit artikel vindt u hier. 

Auteur