Veilig online: de nieuwste trucs van oplichters

Getty Images

Ook oplichters, inbrekers en fraudeurs gaan met hun tijd mee. Herken de nieuwste én de meest geslepen trucs.

Fraude #1: Kind in nood

‘Hallo mam? Ik ben het, ik heb snel geld nodig!’

De Amerikaanse overheid waarschuwt er al voor: door de komst van Artificial Intelligence (AI), oftewel kunstmatige intelligentie, ­komen in hoog tempo tal van nieuwe oplichtingstrucs op ons af. Een ervan is AI, een computer­techniek met mensachtige kwa­liteiten. AI kan bijvoorbeeld uitstekend teksten schrijven, foto’s en ­filmpjes produceren die net echt lijken, en stemmen levens­echt ­nabootsen. Het maakt vriend-in-noodfraude of hulpvraagoplichting nóg geloofwaardiger.

Zo is het een oplichter gelukt om de stem van iemands zoon na te maken, waardoor het slachtoffer dacht dat ze daad­werkelijk met haar zoon sprak. De ‘zoon’ belde zijn moeder met het verhaal dat hij met spoed geld nodig had. Moeder hing met de nep-zoon aan de lijn en was bezig een bedrag over te maken, toen de echte zoon thuiskwam. Het liep goed af, maar scheelde niet veel. Door AI zal het steeds moeilijker worden om echt van nep te ­onderscheiden.

Fraude #2: de nepmedewerker van de bank

‘Dit is uw bank, we zien vreemde dingen gebeuren op uw rekening’

Bankhelpdeskfraude is een van de meest voorkomende manieren van online fraude. Je krijgt een telefoontje uit naam van de bank, maar aan de andere kant van de lijn zit een oplichter. Deze vertelt dat er verdachte ­dingen ­gebeuren op je rekening. Het ­advies luidt vaak dat je je geld snel moet overmaken naar een veilige ‘kluis­rekening’. Het geld zal dan de volgende dag weer op je eigen rekening staan. Maar dat gebeurt niet. Deze truc gaat kent veel ­varianten. Soms vragen oplichters je om de inloggegevens van bankaccounts. Of ze raden je aan om de pinpas op te sturen. ­Soms komt er zelfs een medewerker of een koerier langs om de pas op te halen. Niet aan meewerken, want zo kan de hele rekening worden leeggetrokken. Soms doen ze zich zelfs voor als de ­politie. Goed om te weten: de politie of de bank zal nooit vragen naar bank­gegevens, ­wachtwoorden, pin­codes of ­bankpassen.    

Fraude #3: de spookfactuur

‘Laatste herinnering, betaal nu’

Bij deze vorm van fraude gaan oplichters niet voor één groot ­bedrag, maar voor een groot aantal relatief kleine bedragen. Ze sturen op allerlei manieren nep­rekeningen of nepfacturen naar een heleboel slachtoffers. Bijvoorbeeld voor iets dat je ­helemaal niet besteld hebt. Soms gaat het om een verkeersboete of een belastingaanslag. Ook wordt er ­gedreigd met deurwaarders of ­inbeslaglegging als je niet snel over de brug komt. De nep­facuren staan vaak niet op naam. Maar de oplichter kan ook een persoonlijk getoonzette factuur sturen. Soms is dat zelfs voor iets wat je daadwerkelijk besteld had. De fraudeur heeft dan de echte factuur onderschept en op de nagemaakte ­factuur het eigen rekening­nummer ingevuld. Zo’n bericht komt vaak via een SMS of e-mail.      

Fraude #4: de goudgerande ­belegging

‘Deze investering geeft een mooie winst’

Bij investeringsfraude halen ­oplichters je over tot het doen van een belegging. Ze komen met een aanbod via e-mail, telefoon of ­sociale media, en beloven een stevige winst. In sommige gevallen bieden ze ook een beleggings­cursus aan. Het slachtoffer moet geld overmaken naar de ­‘belegger’ die het investeringsgeld beheert. Helaas zie je je geld nooit meer ­terug en is de investeerder niet meer te ­bereiken. Soms sturen de oplichters na het doen van de investering allerlei grafieken, waardoor het lijkt of er mooie winst gemaakt wordt. Soms komen ze zelfs thuis langs om nieuwe investe-rings­mogelijkheden te bespreken. Maar zowel het inleggeld als de winst worden niet uitgekeerd.

Dit kun je ertegen doen

‘Als je gebeld of gemaild wordt: wantrouwen is oké’

Laurens Messing, beleids­adviseur Veiligheidszaken van de Nederlandse Vereniging van Banken:“Je bank of de politie zal nooit om je ­pincode of bankpas vragen. Geef die dus nooit af. Wees ook wantrouwend als er ‘haast’ wordt gecreëerd en je snel geld moet overmaken. Krijg je deze vragen toch, dan kun je ervan uitgaan dat het een oplichter is. Krijg je een telefoontje vanuit een organisatie en heb je twijfels, hang dan op en bel zelf de desbetreffende organisatie.

Daarnaast is het verstandig je rekening met regelmaat op vreemde afschrijvingen te controleren en je dagelijkse limiet zo laag mogelijk te houden. Stel dat het fout gaat, dan beperk je de schade. Tot slot: zorg ervoor dat de beveiliging van je computer en telefoon op orde zijn. Het installeren van updates helpt hier goed bij. Neem bij twijfel over een situatie altijd zo snel mogelijk contact op met je bank. Meestal kan dat ook buiten kantooruren.”

Op zowerktfraude.nl staan verschillende lessen waarin je leert hoe een fraudeur te werkt gaat. Daardoor leer jij fraude herkennen & voorkomen. 

Hier leest u meer over WhatsApp trucs >>

Auteur