Feiten en fabels over de zelfscankassa
U heeft het vast wel eens meegemaakt: u scant netjes al uw boodschappen bij de zelfscankassa, en dan: controle! Waarom juist u? Dat lijkt toeval, maar dat is het niet.
Een zelfscankassa is een kassa waar de klant zelf alle producten scant en betaalt. U hoeft dus niet naar een medewerker. Handig, want het gaat vaak sneller. Maar er zit ook een nadeel aan: er wordt meer gestolen dan bij gewone kassa’s.
Steekproeven: soms wordt er gewoon even gecheckt
Winkels doen regelmatig een steekproef. Dat betekent dat ze af en toe willekeurig (dus toevallig) controleren of u alles goed heeft gescand. Uit onderzoek van een grote Duitse supermarkt blijkt dat in 98 procent van de gevallen alles gewoon klopt. Toch zijn die controles belangrijk, omdat sommige mensen expres dingen niet scannen.
Sommige supermarkten hangen bordjes bij producten die waarschuwen dat u bij aanschaf gecontroleerd kunt worden. Maar de meeste supermarkten beweren dat ze vooral willekeurig controleren. Deskundigen leggen uit dat er meer achter zit: een slim computersysteem dat heet een algoritme.
Wat is een algoritme precies?
Een algoritme is een soort regelboek voor de computer. Het is een lijst met afspraken, waarmee de computer beslissingen neemt. Bijvoorbeeld: “controleer één op de twintig klanten” of “controleer vaker klanten die vaak fouten maakten”. In dat systeem kunnen allerlei extra regels zitten. Denk aan:
bij sommige klanten vaker controleren,
bij bepaalde winkels vaker controles doen,
of op bepaalde momenten van de dag extra alert zijn.
Risicoprofiel: hoe ‘verdacht’ bent u volgens de computer?
Elke klant kan een risicoprofiel krijgen. Dat klinkt spannend, maar het betekent gewoon: de computer bekijkt hoe groot de kans is dat iemand een fout maakt bij het scannen.
Heeft u een klantenkaart? Dan kan het systeem u herkennen. Als u eerder iets niet goed heeft gescand, dan kan de computer u daarna vaker controleren. Heeft u altijd alles netjes gedaan, dan juist minder vaak.
Andere signalen waar winkels op letten
Er zijn nog meer dingen waar het systeem (of een medewerker) op kan letten:
Iemand loopt heel lang rond met een handscanner maar koopt weinig.
Er worden eerst een paar producten gescand, daarna weer van de lijst gehaald.
Er wordt contant betaald. (Volgens deskundigen kan dat een teken zijn dat iemand met zwart geld betaalt – dat is geld waar geen belasting over is betaald.)
De rol van kunstmatige intelligentie (AI)
Steeds vaker gebruiken supermarkten AI, dat is de afkorting van kunstmatige intelligentie. U kunt het zien als een slimme variant van het algoritme. De computer leert van eerdere gegevens en gaat daarna zelf verbanden zien.
Een voorbeeld: de computer merkt dat iemand elke dag brood koopt, behalve vandaag. Of iemand koopt alle spullen voor hamburgers, maar scant geen hamburgers. Dat kan verdacht lijken. AI kan ook zien dat er op een bepaald tijdstip vaker iets misgaat. Dan zorgt het systeem ervoor dat er op dat moment meer controles zijn.
De mens beslist ook nog vaak
Niet alles gebeurt automatisch. Medewerkers bij de zelfscankassa kijken mee op een scherm. Ze kunnen zien wat iemand scant en besluiten om te controleren. Bijvoorbeeld als het winkelwagentje heel vol is, maar er maar een paar producten zijn gescand.
Sommige winkels gebruiken camera’s om te zien of klanten alles scannen. Die camera’s letten niet alleen op de producten, maar ook op gedrag. Bijvoorbeeld als iemand steeds om zich heen kijkt of spullen snel wegstopt. Zo’n camera mag opgehangen worden om diefstal te voorkomen.
Bron: RTL.nl
Reactie toevoegen