Wat helpt tegen een hoge bloeddruk?

1. Helpt afvallen tegen een te hoge bloeddruk?

Jazeker. Proefpersonen die in een jaar gemiddeld vier kilo afvielen, kregen hun bovendruk omlaag met 3 tot 10 punten, en hun onderdruk met 1 tot 6 punten. Afvallen is een belangrijk redmiddel in deze obesitastijd. Met name het vet op de buik geeft problemen. Dit vet produceert hormonen die de bloeddruk verhogen. Verdwijnt het buikvet, dan verlaagt dat ook de bloeddruk.

Lees ook: 11 tips voor een snelle stofwisseling

2. Is ontspannen goed?

Mogelijk. Ontspanningsoefeningen, meditatie, een diepe buikadem­haling: er is voorzichtig bewijs dat dit soort stresshanterings­technieken helpen de bloeddruk te verlagen. In ieder geval de onderdruk.

3. En minder zout eten?

"Dat werkt altijd om de bloeddruk te verlagen, zelfs wanneer deze alleen licht verhoogd is", zegt internist-vasculair geneeskundige Wilko Spiering. "Dit geldt óók als een hoge bloeddruk al behandeld wordt met medicijnen. Deze medicijnen werken namelijk minder goed als je veel zout gebruikt."

Wanneer je per dag 4 gram zout minder eet, gaat de bovendruk gemiddeld 5 punten omlaag en de onderdruk 3 punten. Wilko Spiering: "80 tot 90 procent van de Nederlanders eet te veel zout. Het advies is ­maximaal 6 gram zout per dag. De World Health Organization raadt zelfs maar 5 gram aan. Gemiddeld eten we dagelijks zo’n 9 tot 10 gram. Het meeste zit 'verborgen' in voeding: je proeft het niet, maar het is er wel."

Lees ook: 7 tips om minder zout te eten

4. Is bewegen goed voor je bloeddruk?

Ja. Van beweging worden de bloedvaten op den duur ­elastischer en dat helpt om de bloeddruk te laten zakken. Op korte termijn gaat de bloeddruk met sporten natuurlijk omhoog: het hart moet bij inspanning harder pompen. Maar op lange termijn raken de vaten in betere conditie. De bovendruk zakt gemiddeld met 5 tot 8 punten als je per dag een half uur meer wandelt dan je normaal doet. Of als je drie keer per week een uur gaat fietsen of gaat joggen.

5. Helpt stoppen met roken?

Hoewel vaak wordt gedacht dat stoppen met roken automatisch de bloeddruk verlaagt, is dat niet bij iedereen het geval. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat nicotine de bloeddruk tijdelijk verhoogt, waardoor bij veel mensen de bloeddruk wel iets daalt zodra ze stoppen. Maar dit effect is niet gegarandeerd: sommige stoppers merken weinig verschil, en een kleine tijdelijke stijging kan voorkomen door stress of gewichtstoename. Toch is de winst duidelijk. Door te stoppen verbetert de conditie van de bloedvaten, neemt het risico op hoge bloeddruk af en daalt de kans op hart- en vaatziekten aanzienlijk. Kortom: ook als je bloeddruk niet meteen daalt, is stoppen met roken altijd een gezonde keuze.

6. Helpt het ook om minder alcohol te drinken?

Sommige onderzoeken vinden dat alcohol op korte termijn een lichte bloeddrukverlaging kan veroorzaken. Bijvoorbeeld een analyse van gecontroleerde studies liet zien dat binnen 6 tot 12 uur na consumptie van een middelmatige hoeveelheid alcohol systolische bloeddruk met enkele mmHg kan dalen. Maar: dat effect is tijdelijk. Op de lange termijn blijkt alcohol eerder het risico op hypertensie te vergroten. Voor mensen die risico lopen op hoge bloeddruk of dementie, is matiging of vermijden van alcohol verstandiger dan hopen op een gunstig effect. 

7. Wanneer zijn medicijnen nodig?

Als gezonder eten en meer bewegen de bloeddruk niet omlaag brengen. Verder ook bij een ernstig verhoogde bloeddruk: meer dan 180. En als je een hart- of vaatziekte hebt (gehad) en de bloeddruk 140 of hoger is.