'Ik vind de feestdagen moeilijk, en het kost me grote moeite om het spel mee te spelen'

Geheel ten onrechte denken we vaak dat het aan de feestdagen ligt, dat er wrijving voelbaar is. Of dat er onder invloed van te veel wijn zelfs heftige woordenwisselingen plaatsvinden tijdens het kerstdiner. Of, het allersomberste scenario: een heuse ruzie, voortijdig vertrek van tafel en langdurig verbroken contact.

Tijdens de feestdagen komen sluimerende conflicten tot ontploffing, maar het probleem zit niet in die ­dagen zelf. Er lag al iets op de loer. Net zoals een rouwproces veel laat zien over de relatie met de overledene, voordat hij of zij stierf – en een buitenechtelijke relatie ook altijd mede het gevolg is van iets dat niet goed ging in het huwelijk.

Ik vind de feestdagen moeilijk, en het kost me grote moeite om het spel mee te spelen. Op zwakke momenten vind ik het een circus, waar vooral de voedings­industrie van profiteert. En dus sla ik vaak op de vlucht, letterlijk en figuurlijk. De laatste jaren ben ik heel ­regelmatig in een ver buitenland ten tijde van kerst en oud en nieuw.

De belangrijkste reden is het gedoe over het schema. Volwassen kinderen met partners moeten om te ­beginnen hun tijd verdelen over ten minste twee ­families. Wat de zaak nog verder compliceert zijn de echtscheidingen. Die verdubbelen onmiddellijk het aantal keuzemogelijkheden. En als kinderen dan ook nog trouwen met iemand van wie de ouders ook ­gescheiden zijn is er maar één conclusie die resteert: er is een tekort aan feestdagen om die vier ouders en schoonouders ­allemaal te bezoeken.

Als je het als lezer nu nog niet benauwd hebt: de nieuwe partners van papa en/of mama spelen vaak een niet te onderschatten rol bij de keuzes die worden ­gemaakt. En sensitief als we allemaal zijn, voelen we dat ook nog. Met een verhoogde kans op toestanden tijdens de feestdagen – die juist zo leuk zouden moeten zijn.

Ik ontvlucht het land om mijn kinderen meer keuzevrijheid te bieden. Bij papa Bram lunchen of dineren is geen optie. Door mijn afwezigheid hoef ik niet al vroeg te beginnen om ze binnen te hengelen, iets waar de moeders die ik ken beter in zijn. Die willen soms al in oktober weten waar ze aan toe zijn. Dat mag, maar ik denk nooit zover vooruit. En ik wil geen stiekeme competitie. Dan ben ik maar liever ver weg.

Hoe voorkom je nu dat het ontaardt tijdens de feest­dagen? Vluchten is echt niet de enige optie. Je kunt ook zorgen dat de onderlinge relaties op orde zijn, dat er geen onuitgesproken emoties spelen op de achtergrond. En dat je zonder reserves kiest waar je wilt zijn als de kalkoen wordt aangesneden. Ga staan voor je gevoel, altijd, dus ook met de feestdagen.

Ik vind de feestdagen moeilijk, en het kost me grote moeite om het spel mee te spelen