Meester Frank Visser: 'Afrekenen met een moordenaar'

De politie rustte echter niet en het onderzoek naar de moord werd meermalen heropend. Steeds ­zonder ­resultaat. Totdat de politie in 2017 eindelijk beet had. Er werd een grootschalig DNA-verwantschapsonderzoek ingesteld. De latere verdachte weigerde zijn medewerking, maar zijn broer deed wel mee en toen viel X door de mand. Via het DNA van zijn broer kwam de politie bij X uit, die nu werd verplicht DNA af te staan, waarna onomstotelijk kwam vast te staan dat het in het lichaam van het slachtoffer aangetroffen sperma van hem was.

X werd in 2018 door de rechtbank veroordeeld tot een gevangenisstraf van 20 jaar wegens ­gekwalificeerde doodslag. Tegen deze ver­oordeling ging hij in hoger ­beroep. Die zaak kwam kennelijk onderop de stapel te liggen bij het overbelaste gerechtshof, want pas in februari 2022 werd arrest gewezen. X werd nu niet alleen veroordeeld wegens gekwalificeerde doodslag, maar ook wegens de eerder door de rechtbank niet bewezen verklaarde verkrachting. Het hof kwam uit op een merkwaardige gevangenisstraf van 19 jaar en 7 maanden. Voor X aanleiding om naar de Hoge Raad te stappen.

De vader en een zus van het slachtoffer hadden intussen X civielrechtelijk aansprakelijk gesteld. Het doodsteken en verkrachten van hun ­dochter c.q. zus was civielrechtelijk ­uiteraard eveneens onrechtmatig. En dat betekende dat X de daardoor veroorzaakte geldelijke schade ­behoorde te vergoeden. Om te beginnen de kosten van de ­begrafenis, en daarnaast smartengeld wegens shockschade. Vader en zus waren immers geconfronteerd met het onteerde en verminkte lijk van hun geliefde.

Meestal wordt in dit soort zaken niet betaald. Van een kale kip valt niets te plukken. Maar in dit geval was er beslag gelegd op het huis van X en dat was verkocht. Er zat ongeveer €50.000 in de pot. ­Dergelijke civiele vorderingen leveren, door de bank genomen, juridisch weinig problemen op.

Maar dat lag hier ­anders. Het misdrijf dateerde uit 1992, ­zodat het recht op schadevergoeding al lang en breed verjaard leek. De algemene verjaringstermijn van 20 jaar was immers van toepassing.

Nu had de wetgever de wet op dit punt weliswaar aangepast ten gunste van slachtoffers van ­zeden- en ­geweldsmisdrijven, maar dat gold niet voor oude ­zaken. Met andere woorden: de advocaat van X had het spreekwoordelijke muizengaatje gevonden en de nabestaanden leken met niets te worden heengezonden.

Was deze zaak behandeld door de Raad van State, dan was dat ongetwijfeld de uitkomst geweest. Maar onze civiele rechters zijn gelukkig echte rechters, die nooit akkoord gaan met een dergelijke onrechtvaardige afloop. Zowel de rechtbank als het gerechtshof waren het erover eens dat dit beroep op verjaring neerkwam op misbruik van recht. Daarom werd dat verweer gepasseerd en moest X ­afrekenen. Een dikke €3000 voor de begrafenis, en voor vader en zus ­ieder nog eens €10.000 smartengeld. Dat laatste lijkt weinig en dat is het ook, maar het was in elk ­geval iets van genoegdoening.

Nu X onlangs in de gevangenis is over­leden, kunnen zij de zaak misschien eindelijk afsluiten. Zijn erf­genamen moeten in zijn plaats betalen.