Mijn moeder – waar ik niet zo veel contact mee had – is eind vorig jaar overleden? Met mijn twee zussen had moeder een hechtere band. Tijdens haar leven heeft zij mijn zussen grote bedragen geschonken (elke zus zeker €100.000). Dit wist ik, maar daar had ik eigenlijk helemaal geen probleem mee. Ik dacht dat dat later bij het overlijden van mijn moeder vanzelf wel gelijkgetrokken zou worden. Nu blijkt dat de erfenis van mijn moeder maar vier duizend euro bedraagt en mijn moeder niets had geregeld in een testament. Dit voelt voor mij heel oneerlijk. Kan ik nog iets doen waardoor mijn zussen en ik alsnog meer gelijk getrokken worden.
Er bestaat geen wettelijke verplichting op grond waarvan ouders verplicht zijn om hun kinderen gelijk te behandelen en/of aan alle kinderen evenveel na te laten. Ervan uitgaande dat uw moeder hier bij de schenkingen aan uw zussen niets over heeft vastgelegd, hoeven deze schenkingen dan ook niet ingebracht te worden in de nalatenschap van uw moeder. De nalatenschap is en blijft daarmee vier duizend euro. Alle drie de kinderen erven hiervan 1/3 oftewel circa € 1.333.
Als u hier geen genoegen mee wilt nemen, zou u kunnen overwegen om een aanvullend beroep te doen op uw legitieme. De legitieme portie bedraagt de helft van een gewoon kindsdeel. Voor de berekening hiervan moet echter rekening worden gehouden met de bij leven aan uw zussen gedane schenkingen. Door het opeisen van de legitieme portie en dus verplichte "inbreng" van de schenkingen kunt u dus alsnog een stuk "terughalen".
In uw geval bedraagt uw legitieme portie dan 1/2 van 1/3 van €204.000 = €34.000. Volgens de wet wordt hierop in mindering gebracht wat u als kind heeft geërfd (of had kunnen erven); in uw geval is dit €1.333. Per saldo heeft u dus nog recht op €33.998.
Uw zussen zijn als erfgenamen echter niet verplicht uw vordering als legitimaris te voldoen voor zover deze de waarde van de nalatenschap overstijgt. Nu de vordering van u als legitimaris groter is dan de waarde van de nalatenschap, kunt u eventueel uw vordering verhalen door inkorting op de gedane giften. Uw zult in dat geval uw zussen die de schenkingen hebben ontvangen, hierop aan moeten spreken.
Dit alles zal naar alle waarschijnlijkheid behoorlijke consequenties hebben op de familieverhoudingen. Een belangrijke vraag voor u zal zijn of het u dat allemaal waard is.
