Fabels over virussen

Snuit uw neus (niet)!

Getty Images

'Doe iets warms aan, anders vat je kou'. Een goedbedoelde raad, alleen verkoudheid en griep worden niet veroorzaakt door kou maar door virussen. Een andere fabel is dat u uw neus zou moeten snuiten. Wat klopt er van de vele andere volkswijsheden over weerstand, griep en verkoudheid?

Vitaminepillen verhogen uw weerstand

Diverse vitamines, waaronder vitamine A, B6, E en C, spelen een rol bij het instandhouden van het afweersysteem. Hetzelfde geldt voor sporenelementen als zink en selenium. Wie gezond en gevarieerd eet, krijgt genoeg van deze stoffen binnen. Veel helpt het slikken van vitaminepillen een gezond, volwassen mens dan ook waarschijnlijk niet.

Kleine kinderen, ouderen, zwangere vrouwen en chronisch zieken kunnen wel enige baat hebben bij wat extra vitamines. Wat in ieder geval wel een fabeltje is, is dat u zichzelf kunt beschermen door antibiotica te slikken. Dat is echt totaal zinloos. Die helpen namelijk alleen tegen bacteriële infecties, terwijl griep en verkoudheid door virussen worden verspreid.

U mag uw neus niet ophalen

Uw neus ophalen is beter dan uw neus snuiten. Het virus dat verkoudheid veroorzaakt, vermeerdert zich namelijk in uw neusslijmvlies. Door uw neus te snuiten oefent u veel druk uit op dat slijm en perst u het in de verschillende holtes in uw hoofd. Het gevolg: een verhoogde kans op voorhoofdsholte-, bijholte- of zelfs oorontsteking.

Als u uw neus ophaalt, zuigt u het slijm (en dus ook de virussen) juist weg uit uw hoofdholten. Minder aangenaam voor uw omgeving wellicht, maar dus wel beter voor u zelf. Wilt u toch liever uw neus snuiten, doe het dan neusgat voor neusgat. Dan is de overdruk in uw neus, en dus het 'perseffect', een stuk minder.

Neusdruppels kunnen geen kwaad

Neusdruppels laten het neusslijmvlies slinken en zorgen ervoor dat je weer vrij kunt ademen. Dit effect wordt veroorzaakt door het stofje Xylometazoline.

Nadeel van dit middel is dat als u het te lang gebruikt, uw neusslijmvlies juist extra op gaat zwellen zodra de stof is uitgewerkt. Om weer lucht te krijgen, grijpt u dan opnieuw naar je neusdruppels of neusspray en voor u het weet kunt u niet meer zonder. U raakt er als het ware aan 'verslaafd'.

Het advies is om neusdruppels niet langer dan zeven dagen te gebruiken. Ook kunt u kiezen voor een fysiologische zoutoplossing. Die helpen ook en hebben deze bijwerking niet. Stomen met kamille is een ander goed alternatief.

Doe uw hand voor uw mond als u niest

Veel virussen verspreiden zich door de lucht. Bij het hoesten, niezen of praten komen piepkleine druppeltjes mét virus uit uw neus of keel en als iemand anders die inademt, kan hij besmet raken. Uw hand voor uw mond houden bij niezen of hoesten is dus zeker een goede zaak.

Bedenk echter wel dat al die uitgenieste virussen nu op uw hand zitten en dat een paar daarvan al genoeg zijn om iemand te besmetten. Geeft u dus vervolgens iemand een hand en wrijft die gedachteloos over zijn mond, dan is ook hij al gauw de pineut. Het is dus niet alleen belangrijk om uw hand voor uw mond te houden, maar ook om hem daarna goed te wassen.

Na een griepprik krijgt u geen griep meer

Een griepvaccin biedt bescherming tegen ongeveer 80 procent van de griepvirussen die actief zijn. Het helpt dus niet tegen elk griepvirus. Bovendien duiken er continu nieuwe griepvirussen op. Omdat het vaccin maar één keer per jaar wordt aangepast, biedt het geen bescherming tegen de 'nieuwste' varianten.

Als u denkt dat u met een simpele prik deze winter gegarandeerd griepvrij zal blijven, heeft u het dus mis. Minder kans op griep heeft u na zo'n inenting wel. En vaak verloopt de griep ook minder heftig als hij u toch te pakken krijgt.

Ga niet op de tocht staan

Veel mensen denken dat u letterlijk kou vat door tocht of winterkou, maar dat is niet waar. Een verkoudheid is een virusinfectie van de bovenste luchtwegen. Dat heeft dus niets te maken met lage temperaturen, maar wel met een te lage weerstand. Verkoudheidsvirussen hebben dan vrij spel en voordat u het weet loopt u te snotteren en te hoesten.

Koorts moet u meteen onderdrukken

Koorts is een signaal dat uw lichaam aan het vechten is tegen ziekteverwekkers. Het is dus eigenlijk een goed teken. Koorts onderdrukken is meestal weinig zinvol. Het gevaar bestaat zelfs dat u zich daardoor weer aardig goed voelen en vrolijk rond gaat lopen, terwijl u eigenlijk beter in uw bed kan blijven liggen. Dan kan uw lichaam tenminste al zijn energie in de 'oorlog' tegen het virus stoppen en bent u sneller weer helemaal beter.

Bij zuigelingen en ouderen vereist koorts extra aandacht, vanwege het uitdrogingsgevaar. Ook bij chronisch zieken is het verstandig om de huisarts in te schakelen. In andere gevallen is dat meestal niet nodig. Alleen wanneer de koorts oploopt tot boven de veertig graden of langer dan vijf dagen aanhoudt, is het verstandig om uw huisarts te raadplegen.

Auteur