Feiten en fabels over je vaatwasser

Getty Images

Is voorspoelen noodzakelijk? Wat is beter, poeder of een tablet? Kun je een vaatwastablet door de helft doen? En mag plastic nou wel of juist niet in de machine? PlusOnline onderscheidt de feiten van de fabels over je vaatwasser in dit verhelderende artikel!

Voorspoelen is altijd noodzakelijk

FABEL. Afwas móét eigenlijk goed vuil zijn als je wilt dat het wasmiddel zijn werk doet.

Uit onderzoek blijkt dat je borden niet schoner worden als je ze eerst afspoelt. De enzymen blijven bij teveel schone borden 'zwemmen', ze kunnen dan nergens aan vast kleven. Saus in de pan? Lekker laten zitten. Deponeer afgekloven sparerib-botten en broodkorsten wel in de prullenbak, anders gaat de machine waarschijnlijk snel stuk.

Vaatwaspoeder is beter dan een vaatwastablet

FABEL. Om de afwas goed schoon te krijgen en de machine gezond te houden, kun je verschillende middelen gebruiken. Je hebt wasmiddel, glansspoelmiddel en zout nodig. Deze middelen worden meestal gecombineerd in één multifunctionele tablet. Zo'n tablet is niet beter of slechter dan poeder, het hangt af van wat u zelf liever heeft: meer gemak of meer controle?

Het is zeker makkelijker, zo'n 3-in-1 tablet. Qua prijs is het wel even opletten. Wasmiddel, glansspoelmiddel en zout kosten samen zo'n €0,10 per wasbeurt. Een 3-in-1-tablet van een A-merk kost je zo'n €0,25 per wasbeurt, maar er zijn ook uitstekende all-in-one-tabletten voor minder dan €0,10.

Met los vaatwaspoeder, zout en glansspoelmiddel kun je natuurlijk makkelijker doseren, afhankelijk van hoe vet en vies die vaat is. Een tablet kun je hoogstens doormidden breken bij een kleinere vaat. Een vaatwastablet is minder geschikt voor een kort (spoel)programma, omdat hij dan niet volledig oplost. Met poeder kun je de hoeveelheid wel precies afstemmen op het vaatwasprogramma.

Getty Images

Vaatwastabletten kun je ook door de helft doen om kosten te besparen

FEIT. Dit is zeker aan te raden als u maar een half programma wilt draaien, of als er geen pannen in gaan, maar bijvoorbeeld alleen taartbordjes. Bij de meeste vaatwastabletten zijn de ingrediënten verdeeld in laagjes, dus doormidden breken is een prima manier om te doseren.

De vaatwasser moet je laten afkoelen met de deur open

FABEL. Als de vaat nat blijft nadat het afwasprogramma is uitgedraaid, kun je de deur beter dicht laten. Op het moment dat de vaatwasser open gezet wordt, komt er veel vocht vrij. Dit vocht is schadelijk voor keukenmaterialen zoals het keukenblad en de keukendeuren. Wanneer je de vaatwasser dagelijks (direct) open zet zal na verloop van tijd de vochtschade zichtbaar worden. Eén van de belangrijkste problemen die zich voordoet in zulke situaties is het loslaten van keukenfolie op keukendeuren en keukenkasten. De folie gaat bobbelen, opzetten of scheuren.

Glansspoelmiddel is het meest effectief aan het einde van het programma omdat het helpt de vaat te drogen. Mocht de vaat dus vaak lang nat blijven, dan kun je overwegen een extra dosis toe te voegen. Wist je trouwens dat je glansspoelmiddel ook bij het lappen van je ramen kunt gebruiken? Heel fijn spul!

Het is belangrijk om de vaatwasser iedere maand schoon te maken

FEIT. Er komt een hoop viezigheid in een vaatwasser terecht. Het is dusgoed om de vaatwasser regelmatig te reinigen. Zo zorg je dat de vaat weer fris en schoon uit de vaatwasser komt. En daarbij voorkom je dat de vaatwasser gaat stinken of dat er ernstiger problemen met je vaatwasser ontstaan.

Wanneer je vaak op lage temperaturen wast, gaan vettige resten of wasmiddelresten zich afzetten in de vaatwasser. De binnenruimte, waterleidingen en filters raken daardoor vervet. Draai minimaal eens per maand een heet programma. Wanneer je de waterhardheid juist instelt en je zout gebruikt, heb je geen anti-kalkproducten nodig. Heb je last van kalk in de vaatwasser, dan is het aan te raden de instellingen aan te passen.

Stinkt de vaatwasser? Je kunt dan verfrissers gebruiken, maar vergeet ook niet om de oorzaak van de stank aan te pakken. Anders blijf je bezig!

Getty Images

Een vaatwasmachine reinigingsmiddel is overbodige luxe

FABEL. Om de machine te ondersteunen te ontvetten en te verfrissen, kan het geen kwaad om zo nu en dan een vaatwasmachine reiniger te gebruiken. Draai hiervoor een lege vaatwasser met de machinereiniger volgens de handleiding van het middel.

Na verloop van tijd kunnen ook de gaatjes in sproeiarmen verstopt raken door kalk of restjes in het rondgepompte water. Als sproeiarmen verstopt raken, verdelen ze de waterdruk niet meer goed. De vaat wordt mogelijk niet goed schoon of er ontstaat lekkage. De meeste sproeiarmen kun je losdraaien. Haal ze uit de machine, spoel ze af onder de kraan en prik de gaatjes door met bijvoorbeeld een cocktailprikker.

Vuil hoopt zich makkelijk op in de randen van de vaatwasser, aan de randen en tegen het deurrubber. Dit gaat stinken en het rubber kan worden aangetast, waardoor er kans op lekkage ontstaat. Neem het deurrubber daarom regelmatig af met een vochtige doek.

De filters moeten na iedere wasbeurt worden gereinigd

FEIT. Maak de filters regelmatig schoon, bij voorkeur na iedere wasbeurt. Draai de filters los, trek ze eruit, maak ze schoon onder de kraan en draai ze weer goed op hun plaats. Kijk of bij het verwijderen van de filters geen vuil in het filterhuis is gekomen.

Een langdurig ongebruikte vaatwasser is direct klaar voor gebruik

FABEL. Gaat u een maandje op vakantie? Dan kunt u bij terugkomst niet direct aan de slag met uw vaatwasser. Als een vaatwasser lang niet gebruikt is, kan de binnenruimte namelijk gaan stinken. Reinig hem dus eerst. Zet de deur van de vaatwasser in ieder geval een stukje open als u hem lang niet gebruikt. Laat vieze vaat ook niet te lang in de vaatwasser staan. Dat gaat ook stinken.

Donkere vlekken op ovenschotels kun je nog wel wegkrijgen

FEIT. Jazeker. Los een tablet op in heet water en breng de vloeistof dan direct aan op de ovenschotel. Laat de schotel dan rusten tijdens de nacht en de volgende ochtend zul je het resultaat al zien.

Plastic mag nooit in de vaatwasser

FABEL. Het verschilt namelijk per plasticsoort. Vaak staat het expliciet op het plastic beschreven als het wél in de vaatwasser mag. Is dat niet zo? Doe het dan voor de zekerheid maar niet.

Getty Images

Alleen vuile vaat mag in de vaatwasser

FABEL. Nee hoor. Sterker nog, er zijn heel wat zaken die in de vaatwasser mogen. Onder meer:

Rubberen deurmatten en automatten
Het bewaarbakje voor je contactlenzen
Het mondstuk van de stofzuiger
De deksel van je vuilnisbak
De velgen van je autobanden
Borstels en kammen
Rubberen slippers
Tuingereedschap
Make-upkwasten
De douchekop

Wat mag je niet in de vaatwasser doen? Met de hand geschilderd of anderszins bijzonder servies, die zijn vaak kwetsbaar. Keukenmessen, zeker dure messen, kunnen minder scherp worden door het licht schurende effect van de vaatwasser, dus doe ook die met de hand. Houten snijplanken en lepels, door het warme water in de vaatwasser kan hout uitzetten en krimpen. Hierdoor ontstaan kleine scheurtjes waarin vuil en bacteriën zich ophopen. En je knoflookpers, als je die uit de vaatwasser haalt, zitten daar altijd nog velletjes in en moet je hem toch zelf schoonmaken.

Grote borden passen nou eenmaal niet in de vaatwasser

FABEL. De Ierse meneer Mike McLoughlin ontdekte enige tijd geleden dat je de bovenste lade van de vaatwasser hoger kunt plaatsen zodat alle borden perfect passen. Klinkt voor de hand liggend, maar blijkbaar waren heel veel mensen hier niet van op de hoogte, want tienduizenden mensen gaven zijn gouden tip een ''Like'' op Twitter.

Je kunt ook koken in de vaatwasser

FEIT. Ja, het is raar maar waar... en het is ook nog eens heel efficiënt: asperges koken terwijl de rest van de vaat schoon spoelt. Er zijn heuse kookboeken over geschreven.

Om te voorkomen dat er zeep in het eten terechtkomt, is het belangrijk om een luchtdicht conservenblik of een vacuüm zak waar je voedsel in kunt bewaren te gebruiken.

De volgende recepten kun je bereiden met de vaatwasser:

Sperziebonen
Eigenlijk werkt het hier hetzelfde als bij de asperges: vul de beker/kom/mason jar voor een kwart met sperziebonen en voeg een kop water en wat zout, peper en citroen toe voor de smaak.

Asperges
Snij de groene asperges door de helft, stop ze in een mason jar samen met 1 kopje water, een lik boter en de kruiden die je lekker vindt. Plaats het blik in het bovenste rek en zet de vaatwasser net zo lang aan als je normaal doet.

Kip
Vul de mason jar voor een kwart met een dun gesneden kippenborst zonder huid. Voeg een kopje witte wijn en water toe totdat de kip voor ongeveer 2,5 cm onder water staat. Vaatwasser aan en gaan!

Zalm
Zelfde idee, alleen nog een beetje citroen en dille toevoegen.

Het is een mysterie. Je hoort een hoop geratel, gespoel en gedoe... Wat gebeurt er nou eigenlijk in die vaatwasser? Dat ziet u in onderstaand filmpje!