Bindingsangst en verlatingsangst

Twee kanten van dezelfde medaille

Getty Images

Vrouwen claimen hun mannen, mannen willen graag de vrijheid. Of is dat een cliché? Jean-Pierre van de Ven, psycholoog bij MIND en Korrelatie, legt uit wat de oorzaak is van bindingsangst en hoe je toch een intieme relatie kunt aangaan.

Vrouwen willen zich binden, mannen willen dat niet. Dat is het grootste cliché over relaties. Omdat mannen zich niet willen binden komen ze niet opdagen op je verjaardag, gaan ze vreemd, maken ze ruzie met je familie. Vrouwen claimen hun wispelturige mannen door te zeuren, te vleien en te pleasen. Ze weten dat dit vervelend gedrag is, maar het is de enige manier om mannen in een relatie te krijgen. Kloppen al deze clichés eigenlijk wel? En hoe ziet binden eruit zonder angst?

Twee kanten van dezelfde medaille

Bindingsangst en verlatingsangst zijn twee kanten van dezelfde medaille. Als mensen het moeilijk vinden om een intieme relatie aan te gaan, komt dat namelijk meestal doordat ze bang zijn om te worden verlaten. Ze willen wel een relatie, graag zelfs, maar ze durven niet. Mensen met bindingsangst onderkennen deze angst bijna nooit. Ze zeggen liever dat ze op hun vrijheid gesteld zijn, dat ze kieskeurig zijn, of dat andere zaken moeten voorgaan.

Bang door eerdere ervaringen

Mensen die moeite hebben om zich te binden hebben zelden problemen met de potentiële partner zélf. Ze zijn bang geworden door ervaringen in het verleden, die hun schaduw vooruitwerpen. Ze zijn bijvoorbeeld verlaten door hun ouders of door een geliefde, of ze werden verwaarloosd, of genegeerd. Ook ervaring met seksueel misbruik en geweld maken het moeilijker voor iemand om later intieme relaties aan te gaan.

Hechtingstheorie

Dat nare ervaringen uit het verleden het moeilijker maken om je te binden aan iemand, is het centrale idee van de hechtingstheorie van psychiater John Bowlby. Samen met psychologe Mary Ainsworth deed hij onderzoek naar hechting bij kinderen en volwassenen in de jaren zestig van de vorige eeuw. In onze tijd heeft relatietherapeut Sue Johnson veel geschreven over hechting.

Niet alleen mannen hebben bindingsangst

Het zijn lang niet alleen mannen die bang zijn om zich te binden. Ook bij vrouwen komt dit voor. Sue Johnson stelde vast dat mannen en vrouwen die zich moeilijk hechten vaak in 'scheve' relaties terechtkomen. Meestal vermijdt de ene partner intimiteit, dat is degene met bindingsangst. De ander, die met verlatingsangst, doet er alles aan om het de partner naar de zin te maken.

Hoe toch binden?

Het is ook mogelijk om je te binden zonder angst. Dit kan alleen als beide partners zich veilig voelen. Die veiligheid ontstaat als je het scheve patroon doorbreekt, door je gevoelens en gedachten uit te spreken. Wacht niet tot je partner 'vanzelf' ontdekt dat je geruststelling, aandacht of zorg nodig hebt, maar spreek zulke behoeften hardop uit. Als je weet dat jullie belangrijke zaken uitspreken als dat moet, hoef je niet meer de hele tijd bang te zijn dat de ander er vandoor gaat.

Wil je praten over relatieproblemen? Dan kun je anoniem contact opnemen met een hulpverlener van Korrelatie via www.korrelatie.nl of 0900-1450 (€ 0,15/min, maandag tot en met vrijdag van 9-18 uur)