Vruchtgebruik en box 3

Vraag van de week

Getty Images

Ik heb de woning van mijn tante (82 jaar) gekocht waarbij zij het vruchtgebruik houdt totdat ze uit de woning verhuist of tot haar overlijden. Ze wilde de woning graag aan mij verkopen om de woning in de familie te houden (haar kinderen zouden hem anders verkopen). Waar moeten we voor de inkomstenbelasting rekening mee houden?

Wanneer u tante haar woning verkoopt met behoudt van vruchtgebruik moeten de vruchtgebruiker (tante) en de bloot eigenaar (u) ieder een deel van de waarde van de woning opgeven bij de aangifte inkomstenbelasting (box 3). Die waarde hangt af van de leeftijd van tante en de te verwachten levensduur. Bij uw tante is de vermenigvuldigingsfactor 4. In box 3 geeft tante totdat ze 86 jaar is 4% x 4 = 16% van de WOZ-waarde van de woning op in box 3 en u als bloot eigenaar de rest: 84%.

Heeft u de woning van tante gekocht dan geeft zij natuurlijk ook de koopsom op die zij van uw heeft ontvangen of de vordering die zij nog op u heeft wanner u haar de koopsom schuldig bent gebleven. U aan de andere kant bezit dus het bloot eigendom (84% van de WOZ-waarde van de woning) en hebt een schuld aan tante wanner u de koopsom aan haar schuldig bent, of minder vermogen.

Is tante 86 jaar dan is de vermenigvuldigingsfactor nog maar 3 en gaat tante dus minder en u juist meer bezit opgeven in box 3.

Wanneer u de constructie hebt uitgevoerd om erfbelasting te besparen, dan kan dat in de praktijk tegenvallen. Niet alleen heeft u kosten (notaris en 8% overdrachtsbelasting) voor de koop moeten maken, u krijgt ook jaarlijks een aanslag van de Belastingdienst.

Het enige voordeel is dat u zeker weet dat u de woning hebt kunnen verwerven voor waarschijnlijk een veel lager bedrag (WOZ-waarde) dan de marktwaarde. Uw tante benadeelt haar toekomstige erfgenamen (kinderen), maar heeft in u de hoeder van haar woning gevonden.

Let op!
Bij de opgeven van de waarde in box 3 is niet 6% maar 4% het percentage waarmee gerekend wordt. Dit is afwijkend voor alle andere berekeningen die met vruchtgebruik te maken hebben.

Schema vermenigvuldigingsfactoren Belastingdienst >>

Nico van Scheijndel werkt als juridisch/fiscaal adviseur. Daarnaast houdt hij zich met name bezig met de afwikkeling van nalatenschappen, als Register Executeur, boedelgevolmachtigde of adviseur vanuit zijn bedrijf Akto, uw erfcoach en meer www.akto.nu. Nico van Scheijndel is medeauteur van de almanak Erven en Schenken van Plus Magazine.