Overlijden binnen 180 dagen na schenking: schenkbelasting niet retour

Getty Images

Als iemand een schenking heeft ontvangen van een schenker die binnen 180 dagen na deze schenking overlijdt, wordt deze schenking aangemerkt als een verkrijging krachtens erfrecht. Is het mogelijk om de betaalde schenkbelasting terug te krijgen als blijkt dat hierover uiteindelijk geen erfbelasting verschuldigd is? Het is toch zo dat deze schenking nu tot de erfenis behoort?

Het klopt dat voor de berekening van de erfbelasting schenkingen, die binnen 180 dagen vóór het overlijden van de erflater zijn gedaan, geacht worden krachtens erfrecht te zijn verkregen (de zgn. 180-dagenregel).  Deze regel in de Successiewet is bedoeld om te voorkomen dat mensen in het zicht van het overlijden door middel van schenkingen gebruik maken van tariefsvoordelen, waardoor er uiteindelijk minder erfbelasting verschuldigd zou zijn.

Overigens is er in de wet geregeld dat al betaalde schenkbelasting in dergelijke gevallen wordt verrekend met de erfbelasting; dit om te voorkomen dat er over hetzelfde bedrag zowel schenkbelasting als erfbelasting verschuldigd is (voorkomen dubbele heffing).

In de door u beschreven situatie is er geen erfbelasting verschuldigd en is er dus geen sprake van dubbele heffing. Hieruit vloeit voort dat er geen schenkbelasting terug kan worden gevraagd. Ook uit de rechtspraak blijkt dat hier geen enkele discussie over mogelijk is.

Op deze 180-dagenregel zijn overigens enkele uitzonderingen van toepassing. De belangrijkste uitzonderingen zijn:
•    de fictie geldt niet als de schenking is verkregen door een kind van zijn ouders en er een beroep op de verhoogde vrijstelling voor de schenkbelasting is gedaan of kan worden ;
•    als de schenking is gedaan ter voldoening aan een natuurlijke verbintenis.


Nicole Goud is fiscalist en jurist met jarenlange ervaring in m.n. de belastingadvieswereld (sinds 1987). Tot voor kort was zij werkzaam bij een opleidingsbedrijf voor financiële dienstverlening waar zij lesmateriaal schreef  en ontwikkelde voor o.a. banken, verzekeringsmaatschappijen, accountants en financiële planners op juridisch en fiscaal gebied. Sinds kort is zij eigenaar van Akto, uw erfcoach en meer (www.akto.nu).

Auteur