‘Die stem in mijn hoofd met zelfkritiek hoor ik niet meer’

Soms kun je emotioneel zo vastlopen dat je er alleen of zelfs met dierbaren om je heen niet uitkomt. Blijf niet tobben: professionele hulp is er niet voor niets. Pluslezer Anna van Ham vertelt hoe transactionele analyse haar hielp blijer en losser door het leven te gaan.
Anna van Ham: “Als ik terugkijk, is 1972 een sleutelmoment geweest in mijn leven. In dat jaar deed ik examen. Ik wilde verloskundige worden, maar het liep anders. Mijn schoonouders hadden een restaurant gekocht. Kort daarna werd mijn schoonvader ernstig ziek en overleed hij. Drie weken later stierf ook plotseling mijn tweelingzus aan een longembolie. Tijd om te rouwen was er niet. Het leven ging door. Over gevoelens werd niet gesproken. Ik studeerde af, we trouwden en verhuisden. Samen met mijn man en schoonmoeder moest ik de zaak voortzetten. Een heftige tijd. We werkten hard, kregen twee kinderen en leefden ons leven, maar het was geen makkelijk huwelijk. Ik merkte pas laat dat mijn man een alcoholprobleem had. Diep van binnen wist ik dat het fout zat, maar ik ging gewoon door. In 1987 werd het restaurant verkocht en, na jaren van worstelen, zijn we uiteindelijk in 1992 gescheiden. Ik stond er alleen voor.
De vraag: wil ik dit wel? stelde ik mezelf destijds helemaal niet. Dat besef kwam pas meer dan twintig jaar later
En dat was het moment waarop ik me realiseerde hoe ik anderen mijn leven had laten bepalen. Ik liep vast. Gelukkig kwam ik in contact met een vriendin die in therapie ging. Dat zette me aan het denken. Ik besloot om ook in therapie te gaan en begon met transactionele analyse. Wat er toen naar boven kwam, was overweldigend. Ik had zoveel boosheid en verdriet opgekropt, eindelijk mocht dat eruit. Het was hard werken om te leren mezelf te begrijpen, ik heb wel zes jaar therapie gehad. Een pad vol hobbels, maar het was noodzakelijk. Zo ontdekte ik dat van jongs af aan mij geleerd was om eerst aan anderen te denken en dan pas aan mezelf. Hierdoor liet ik veel dingen maar gebeuren. Ik had een opleiding tot vroedvrouw gedaan, maar belandde in de horeca, een wereld die helemaal niet bij mij paste. De vraag: wil ik dit wel? stelde ik mezelf destijds helemaal niet. Dat besef kwam pas meer dan twintig jaar later. Na mijn scheiding heb ik twaalf jaar alleen geleefd, en die periode was cruciaal voor mijn ontwikkeling. Ik ben zwangerschapsecho’s in het ziekenhuis gaan maken. De belangrijkste les? Ik heb geleerd op eigen benen te staan. Er zat altijd een stem in mijn hoofd met zelfkritiek. Maar dankzij de therapie hoor ik die negatieve gedachten niet meer!”
Wat is transactionele analyse?
Transactionele analyse helpt inzicht te krijgen in terugkerende gedragspatronen en communicatieproblemen. Het helpt mensen onbewuste ‘levensscripts’ die in de jeugd zijn gevormd, te begrijpen. Door je bewust te worden van die scripts leer je ‘gezonder’ te reageren en vrijer te handelen.
Advies of hulp nodig?
Heb je mentale problemen of maak je je zorgen om iemand anders? Bij de MIND Hulplijn kun je deskundig, anoniem en gratis advies krijgen. Kijk op mindhulplijn.nl of bel 0900 - 1450.
Dit artikel verscheen eerder in Plus Magazine juli/augustus 2025. Abonnee worden van het blad? Dat doe je in een handomdraai.
- Plus Magazine