Een onterechte boete? Vecht hem aan!

Laptop
Getty Images

Ook een agent maakt fouten, dus een boete kan onterecht zijn. Hoe maak je dan bezwaar en bij wie? Moet je al wel betalen of kan dat wachten? Wij zoeken het uit.

Het CJIB (Centraal Justitieel Incassobureau) ­verstuurt verschillende soorten boetes. Iedere boete heeft zijn eigen traject dat je kunt herkennen aan de letter op de brief. Een veelvoorkomende verkeersboete is de Mulderbeschikking, herkenbaar aan de letter M. Daarnaast verstuurt het CJIB voor verkeersovertredingen transactie­voorstellen, herkenbaar aan de letter T, en strafbeschikkingen, herkenbaar aan de letter O. ­Parkeerboetes lopen via het CJIB als er foutief is geparkeerd. Wie niet of te weinig parkeergeld heeft betaald, krijgt een ‘baal-briefje’ van de gemeente.

Een Mulderbeschikking is een boete voor lichte verkeersovertredingen, zoals maximaal dertig kilometer te hard rijden. Mulder is de bedenker van de Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (Wahv) die in de volksmond de naam van de bedenker heeft gekregen.

Ben je het niet eens met een Mulderboete, dan maak je bezwaar bij de officier van justitie. Officieel heet dit: in beroep gaan. Je hoeft de boete dan nog niet te betalen. Je kunt online in beroep gaan via het Digitaal Loket Verkeer van het Openbaar Ministerie. Dit kun je ook schriftelijk doen. Verstuur binnen zes weken na de verzenddatum van de boete een brief met daarin het CJIB-nummer en leg uit waarom je het niet eens bent met de boete. Heb je de boete al aan de politie betaald, stuur dan een kopie mee van het proces-verbaal. 

Je hebt als burger het recht om te worden gehoord door de officier van justitie om het bezwaar mondeling toe te lichten. In de zomer van 2022 bleek dat de hoorplicht structureel wordt geschonden en dat veel burgers niet worden opgeroepen. Zet daarom voor de zekerheid in je bezwaar dat je gehoord wil worden.

Uitspraak

De officier van justitie doet schriftelijk uitspraak over je beroep. Dan kan zestien weken duren en de officier kan die termijn nog eens tien weken verlengen. De officier van justitie kan oordelen dat de boete onterecht is. Als je de boete al betaald hebt, krijg je het geld terug. De officier kan het beroep ook afwijzen. Je ontvangt dan, als er nog niet betaald is, een brief met betaalverzoek met het openstaande bedrag.

Tegen de beslissing van de officier van justitie kun je in beroep gaan bij de kantonrechter. Ook dit doe je digitaal of schriftelijk en binnen zes weken na de brief van de officier. Voordat je in beroep bij de kantonrechter kunt gaan, moet je de boete inclusief administratiekosten betalen. Bij boetes boven de €225 moet je minimaal €225 plus de administratiekosten betalen.

Voordat het beroep naar de kantonrechter gaat, kijkt de officier van justitie er nogmaals naar. Dat kan enige tijd duren. Als de officier het beroep terecht vindt, wordt de beschikking vernietigd en krijg je het betaalde bedrag terug. Blijft de officier achter de boete staan, dan wordt het beroep doorgestuurd. Vervolgens krijg je van de rechtbank een uitnodiging om op de zitting te komen. Daar kun je de rechter vertellen waarom je het niet eens bent met de verkeersboete. De kantonrechter doet meestal direct uitspraak. De uitspraak ontvang je ook per post. Mocht je niet naar de zitting kunnen of willen komen, dan doet de kantonrechter uitspraak op basis van het dossier. De kantonrechter kan de beschikking vernietigen of het boetebedrag matigen. In dat geval krijg je de betaalde boete (deels) terug. Krijg je bij de kantonrechter geen gelijk, dan blijft de boete staan en krijg je het betaalde bedrag niet terug.

Tegen de beslissing van de kantonrechter kan je in beroep als de verkeersboete zonder administratiekosten hoger is dan €70 of als de kantonrechter het beroep niet-ontvankelijk heeft verklaard. Het beroep doe je binnen zes weken schriftelijk bij het Gerechtshof in Leeuwarden. De zitting is in Leeuwarden. Daar kun je de rechter vertellen waarom de boete onterecht is. Meestal krijg je het oordeel van de rechter direct te horen.

Gratis juridische hulp

Je kunt zelf bezwaar maken tegen een Mulderboete, maar je kunt ook gratis juridische hulp inschakelen van gespecialiseerde bureaus zoals Appjection en Verkeersboete. Dat werkt simpel: een foto of scan van de boete uploaden, enkele vragen beantwoorden en juristen beoordelen of een bezwaar kansrijk is. Als dat zo is, gaan ze ermee aan de slag en die dienstverlening is voor de klant gratis. Mocht het bezwaar/beroep slagen, dan ontvangt de klant de betaalde boete terug. De juristen ontvangen van de overheid een proceskostenvergoeding. Blijkbaar is die vergoeding voldoende om deze dienstverlening aan te kunnen bieden.

Transactievoorstel

Een andere boete van het CJIB is een transactievoorstel, herkenbaar aan de T. Hierbij is de weg naar de rechter aanzienlijk korter. Bij een transactievoorstel verdenken politie of het openbaar ministerie je van een zwaardere verkeersovertreding, bijvoorbeeld een flinke snelheidsovertreding. Betaal je de voorgestelde transactie, dan is de zaak afgedaan en gaat deze niet naar de rechter. Wil je wel naar de rechter om je bezwaren te vertellen, dan doe je helemaal niets. Betaal vooral niet. Soms ontvang je een tweede transactievoorstel, ook dan betaal je niet. Vervolgens stuurt de officier van justitie de zaak naar de rechter. Je ontvangt een dagvaarding om naar de zitting te komen en daar kun je je verhaal doen. Krijg je geen gelijk, dan kun je in beroep.

Strafbeschikking

Voor zwaardere verkeersovertredingen, zoals rijden onder invloed, kan het Openbaar Ministerie zelf een straf opleggen in de vorm van een geldboete, een taakstraf of een schadevergoeding. Dit heet een strafbeschikking, herkenbaar aan de letter O. Bezwaar maken tegen een strafbeschikking heet: in verzet gaan. Dat moet je binnen twee weken doen en je betaalt de boete dan niet. Betaal je de boete wel, dan accepteer je automatisch de strafbeschikking.

In verzet gaan kun je persoonlijk of schriftelijk doen. In het eerste geval ga je zelf (of je advocaat) naar een (parket)kantoor van het Openbaar Ministerie. In het tweede geval schrijf je, of je advocaat, een brief aan de officier van justitie waarom je het niet eens bent met de strafbeschikking. De officier van justitie kan de strafbeschikking aanpassen, seponeren (terugdraaien) of de rechter om een uitspraak vragen. Als de rechter een uitspraak doet, kun je hiertegen in beroep gaan. Bij een verkeersboete heb je daarvoor zes weken de tijd. Het is niet verplicht hiervoor een advocaat in de arm te nemen.

Parkeergeldbon

Een parkeerboete omdat je te weinig of geen parkeergeld hebt betaald, is juridisch gezien een naheffingsaanslag parkeerbelasting. De gemeente verstuurt deze parkeerboete. Bezwaar maken kan schriftelijk, soms ook digitaal, dit is afhankelijk van de gemeente. Bij sommige gemeentes moet je meteen betalen, bij andere hoeft dat niet als je bezwaar maakt. Honoreert de gemeente het bezwaar niet, dan kun je naar de rechter stappen.

Bezwaar tegen een parkeerbon is kansrijk als je per ongeluk een verkeerd kenteken hebt ingevuld in de parkeerapp, als je betaald hebt in een verkeerde zone of als het parkeerkaartje op de grond is gevallen. Je moet wel kunnen aantonen dat je parkeergeld hebt betaald. Ook als de auto niet op die plaats was, kun je onder de boete uit, maar in de praktijk kan dit lastig zijn om aan te tonen. 

Succesvol bezwaar maken tegen een boete

Wil je succesvol bezwaar maken tegen een boete, dan heb je goede argumenten nodig. Vraag op de site van het CJIB de flitsfoto op en kijk of alles klopt. Misschien is het kenteken wel verkeerd uitgelezen. Via de site van het CJIB kun je ook de ijkrapporten van de apparatuur controleren.

Is de overtreding vastgesteld door de politie, dan kun je op www.politie.nl de achterliggende documenten inzien. Via het Digitaal Loket van het CJIB zijn het fotofilmnummer en het verbalisantennummer op te vragen. Dat kan ook telefonisch.

Enkele aandachtspunten

Een verbalisant moet bij het opleggen van een verkeersboete de overtreder staande houden. Een boete op kenteken mag alleen als er geen reële mogelijkheid is de overtreder staande te houden, bijvoorbeeld bij een flitspaal. In het proces-verbaal moet de verbalisant altijd aangeven waarom het niet mogelijk was de over-treder staande te houden. Als dit niet in het proces-verbaal staat of als het geen goede reden is, heb je een sterke zaak.

Bij een snelheidsovertreding staat niet altijd het bord op de foto. Je kunt dan zeggen dat je het bord niet hebt gezien, omdat de borden onduidelijk of onjuist zijn geplaatst. De politie moet dan een schouwrapport laten zien, waarin staat dat de bebording gecontroleerd is voordat de snelheidscontrole werd gehouden. Als dat rapport er niet is, sta je sterk.

Bij een verbod een weg in rijden, geldt hetzelfde. Je hebt een sterke zaak als er geen bord op de foto te zien is en het schouwrapport ontbreekt.

Een boete voor het gebruik van een mobiele telefoon is onterecht als je de telefoon in de houder bedient of als de telefoon op schoot ligt. Als je stilstaat mag je de telefoon in de hand houden. Een elektronische sigaret mag je ook in de hand houden, soms ziet een camera die als telefoon.

Door de jaren heen

Beroep op de officier van justitie:

  • 403.000 (2017)
  • 410.800 (2018)
  • 406.000 (2019)
  • 339.200 (2020)
  • 335.900 (2021)

Beroep op de kantonrechter:

  • 44.500 (2017)
  • 41.000 (2018)
  • 32.500 (2019)
  • 40.500 (2020)
  • 46.200 (2021)
Auteur