Van samba tot boze geesten: carnavalstradities over de grens

Getty Images

Nederland heeft een behoorlijke traditie op het gebied van carnaval, met name de zuidelijke provincies. Maar hoe gaat dat er in andere delen van de wereld aan toe? We zetten de bijzonderste carnavalssteden en -landen en hun carnavalstradities op een rij.

Samba in Rio de Janeiro

De eerste stad die in je opkomt als je het carnaval over de grens noemt, is natuurlijk Rio de Janeiro, waar elk jaar het grootste carnaval ter wereld plaatsvindt. Meer dan twee miljoen mensen dansen en zingen zich vijf dagen lang een weg door de kleurrijke straten van deze stad. Het absolute hoogtepunt is de afsluitende Samba Parade in de Sambadrome, waar de beste sambascholen van het land strijden om de felbegeerde kampioenstitel.

Getty Images

Colombiaans carnaval: salsa, cumbia en Indiaanse tradities

We blijven in Zuid-Amerika, want ook Colombia kent een heuse carnavalstraditie. Bijvoorbeeld in het Caraïbische Barranquilla, waar je de diversiteit van Colombia als nergens anders ervaart. Hier kun je genieten van prachtige straatparades, kleurrijke kostuums, folklore, swingende cumbiamuziek en natuurlijk de gezelligheid waar Colombia om bekendstaat.

Helemaal in het zuiden van Colombia ligt Pasto, waar de inwoners elk jaar het Carnaval de Negros y Blancos vieren. Net als het Carnaval van Barranquilla is dit carnaval opgenomen op de Lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed van UNESCO. De optochten in Pasto worden gedomineerd door indrukwekkende praalwagens, Indiaanse tradities, bonte kostuums en zwart geschilderde gezichten.

Hoewel het officieel geen carnaval is, is ook het Feria de Calí een aanrader: van eerste Kerstdag tot Oudejaarsdag vindt in Calí – de bakermat van de Colombiaanse Salsa – het grootste salsafestival van het land plaats.

Getty Images

Historische elegantie in Venetië

In Venetië gaat het er allemaal wat ingetogener aan toe. Hier vind je geen enorme praalwagens, gewaagde outfits of knallende muziek. Kostuums in Venetië zijn vooral historisch en elegant. Een onmisbare accessoire zijn de beroemde Venetiaanse maskers, die de drager een zekere mate van anonimiteit geven tijdens een van de vele bals. Combineer dit met de historische hotspots van de stad voor een bijzondere en mystieke sfeer.

Getty Images

‘Throw me something’ in New Orleans

Een veel gehoorde kreet in New Orleans in februari is ‘Throw me something’. Dan vieren de inwoners namelijk Mardi Gras. Het is hier gebruikelijk om tijdens de parades met kralen, knuffels, munten en vooral kettingen naar het publiek te gooien. Hoe meer ‘souvenirs’ je op deze manier weet te bemachtigen, hoe beter. Letterlijk betekent Mardi Gras ‘vette dinsdag’. Traditiegetrouw at men op avond voor Aswoensdag al het eten op dat de winter had overleefd, met het idee genoeg vet op te slaan om de vastenperiode te overbruggen. Deze laatste dag van het carnaval wordt gevierd met grote verkleedpartijen en parades, waarbij een aantal themakleuren steevast terugkomen: paars (gerechtigheid), groen (geloof) en goud (macht).

Getty Images

Caraïbische sferen in Londen

Het carnaval in de Londense wijk Notting Hill heeft inmiddels een ware cultstatus bereikt. De straten van de welvarende wijk – die vooral dankzij de gelijknamige film bekendheid kreeg – komen tijdens het jaarlijkse carnaval in augustus helemaal tot leven. Proef de lekkerste hapjes bij een van de vele kraampjes, geniet van de muziek- en dansspektakels en waan je in het Caraïbisch gebied tijdens de uitbundige parades.

Getty Images

Gilles in België

We kijken vaak wel naar het zuiden als het gaat om carnaval, maar dan niet verder dan Noord-Brabant en Limburg. Terwijl ook België op een bijzondere manier carnaval viert. Het carnaval gaat hier volgens eeuwenoude tradities. Een voorbeeld zijn de Gilles, de anonieme folkloristische figuren die massaal deelnemen aan de optochten in het zuiden. Bijvoorbeeld aan die van Binche, die tot een van de bekendste van België behoort en op de Lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed van UNESCO is opgenomen. Iets verderop, in Aalst, wordt het carnaval groots gevierd met optochten en festiviteiten.

Getty Images

Zondigen in Keulen

Ook in Duitsland weten ze hoe je carnaval moet vieren, met name in Keulen. Veel Keulenaren leven het hele jaar naar hun carnaval toe: veel winkels, restaurants en kantoren zijn in de carnavalsweek dan ook gesloten. De urenlange optocht door het centrum is het hoogtepunt van het Duitse carnaval, dat vele duizenden bezoekers uit binnen- en buitenland trekt. Het carnaval wordt afgesloten met de verbranding van een stropop: de Nubbelverbrennung. De gedachte is dat hiermee alle zonden, die begaan zijn tijdens de carnavalsperiode, zijn vergeven. Nog dichterbij huis? Ook Düsseldorf heeft een wereldberoemd carnaval.

Getty Images

Boze geesten verjagen in Kroatië

Kroatië raakt als vakantieland steeds meer in trek en ook in de carnavalsperiode is dit land aan de Middellandse Zee een aantrekkelijke bestemming. De carnavalstradities gaan eeuwen terug en vooral Rijeka en Samobor zijn op dat gebied bekende plaatsen. In Rijeka – dit jaar de culturele hoofdstad van Europa – draagt de burgemeester de symbolische sleutel van de stad over aan de Meštar Toni, die in deze periode de stad bestuurt.

Tijdens de fašnik in Samobor nemen de inwoners afscheid van de winter en jagen de boze geesten weg om de lente in te luiden. Dit alles gaat gepaard met vrolijke muziek, dans en prachtige kostuums. En in het historische Split viert men een eigen versie van Mardi Gras, dat begint met een gemaskerd bal met salsamuziek en eindigt met house en technofeesten. Een en al contrast dus.

Getty Images

Lees ook het artikel uit Plus Magazine februari 2020 over het carnaval in Tenerife.

Auteur