Urineverlies: geen typische vrouwenklacht

1 op de 5 mannen verliest ongewild urine

Getty Images

Een op de vijf mannen kampt met urineverlies. En of dit nu om een paar druppels bij hoesten of lachen gaat, of hele scheuten bij inspanning; vervelend is het altijd.

Urineverlies staat bekend als typische vrouwenkwaal. Hoewel vrouwen er inderdaad vaker last van hebben, zijn er ook veel mannen die met dit probleem te maken krijgen. Onder de 1 miljoen mensen die last hebben van ongewild urineverlies zijn zo'n 200.000 mannen, meestal boven de 65 jaar. Maar ook jongere mannen kunnen te maken krijgen met urine-incontinentie.

Urine-incontinentie of urineverlies is een probleem van het urinesysteem. Normaal gesproken slaat de blaas de urine op, totdat de hersenen het signaal krijgen dat de blaas moet worden geleegd. Urine-incontinentie ontstaat wanneer een deel van het urinesysteem niet meer functioneert of wanneer er een storing ontstaat tussen de signalen van de blaas naar de hersenen.

Sociaal isolement
Ongewild urineverlies heeft grote invloed op de manier waarop iemand in het leven staat. Het is niet alleen 'gewoon' vervelend; het heeft vaak ook grote impact op het sociale leven. Mensen schamen zich, hebben angst dat andere mensen het urineverlies ruiken en zijn bang dat ze niet snel genoeg een toilet kunnen vinden als de nood aan de man is.

Oorzaken
Urineverlies kent verschillende oorzaken. Bij mannen kunnen plasklachten bijvoorbeeld worden veroorzaakt door een goedaardige vergroting van de prostaat, zwakke blaasspieren of als complicatie van een operatie. In een vroeg stadium kan ongewild urineverlies onder controle worden gehouden of zelfs worden verholpen. Daarom is het altijd belangrijk langs de huisarts te gaan als u plasklachten heeft. De huisarts kan u eventueel doorverwijzen naar de uroloog.

Stress- of inspanningsincontinentie
Urine-incontinentie komt in verschillende vormen voor. Een veelvoorkomende variant is stress- of inspanningsincontinentie. In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, heeft 'geestelijke stress' hier niets mee te maken. Bij stress- of inspanningsincontinentie verliest u urine wanneer er druk (stress) of spanning op de blaas staat. Bij deze vorm van urine-incontinentie verliest u enkele druppels urine wanneer u lacht, hoest, sport of wanneer u bijvoorbeeld iets zwaars optilt. Het komt vaak voor na een operatie of bijvoorbeeld na bestraling bij prostaatkanker.

Aandrangincontinentie
Een andere vorm van urine-incontinentie die vaak voorkomt, is aandrangincontinentie. Hierbij krijgt u plotseling een enorme drang om naar het toilet te gaan. Veel moeten plassen of het (te) plotseling legen van de blaas zijn er symptomen van. Bij mannen met aandrangincontinentie komt het ook veelvuldig voor dat ze 's nachts twee keer of vaker opstaan om naar het toilet te gaan.

Aandrangincontinentie kent een aantal mogelijke oorzaken. Niet alleen blaasontsteking, blaasprikkels en darmproblemen kunnen deze vorm van urine-incontinentie veroorzaken, maar het kan ook een gevolg zijn van bijvoorbeeld de Ziekte van Parkinson, de Ziekte van Alzheimer, Multiple sclerose of een beroerte.

Ook een combinatie van aandrangincontinentie en stress- of inspanningsincontinentie komt voor.

Overloopincontinentie
Een andere vorm van urine-incontinentie is overloopincontinentie. Hierbij verliest iemand vaak tot continu druppels urine. Mannen die met overloopincontinentie kampen, hebben vaak het gevoel dat hun blaas niet helemaal leeg is. En bij het urineren produceren ze over het algemeen slechts een zwakke straal. Overloopincontinentie kan een mogelijk gevolg zijn van een beschadigde blaas of een geblokkeerde urinebuis. Ook zenuwbeschadigingen door diabetes kunnen overloopincontinentie veroorzaken.

Functionele incontinentie
Functionele incontinentie is urineverlies omdat iemand het toilet niet tijdig kan bereiken. Denk aan mobiliteitsproblemen door een rolstoel of moeilijk lopen. Ook problemen van het bewegingsapparaat (denk aan artritis) of bepaalde (kalmerende) geneesmiddelen kunnen functionele incontinentie tot gevolg hebben.

Totale incontinentie
De laatste vorm van urine-incontinentie is de totale incontinentie, waarbij de controle over de blaas helemaal weg is. Over het algemeen ligt de oorzaak van totale incontinentie in verwondingen van het ruggenmerg of aan het urinesysteem, aangeboren afwijkingen, ernstig letsel of zijn er neurologische aandoeningen in het spel.

Auteur