Meer dan de helft uit belastinggeld: hoe blijft de AOW betaalbaar?

Al meer dan de helft komt uit belastinggeld

Man met spaarvarken
Getty Images

Met de toenemende vergrijzing komt ook de vraag op van de betaalbaarheid van de AOW. Kunnen we die stijgende kosten wel blijven opbrengen? Cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) laten zien dat al meer dan de helft komt uit belastingen.

Waar komt het geld voor de AOW vandaan?

AOW wordt gefinancierd uit twee hoofdzaken: de AOW-premie en belastinginkomsten. Werkenden betalen premie over hun inkomen, en de overheid dekt de rest uit de algemene middelen. Dat betekent wel dat het geld dat naar AOW gaat, ten koste gaat van andere belangrijke uitgaven.

Echter, de AOW-premie dekt niet meer voldoende. Terwijl de premie-inkomsten niet snel groeien, stijgen de kosten van de AOW hard. In 2000 waren de premies 20,5 miljard euro, de uitkeringen 19,1 miljard euro. In 2024 waren de premies opgelopen tot 23,4 miljard euro, maar de de uitkeringen tot maar liefst 51,9 miljard euro.

Stijging van 172%

In deze periode zijn de premies met 14 procent gestegen, maar de kosten zijn maar liefst met 172 procent omhoog geschoten. Sinds 2001 is de premie dus niet meer toereikend. Het tekort wordt door de overheid gedekt met belastinggeld. Dit noemen we de fiscalisering van de AOW.

In 2024 komt voor het eerst meer dan de helft van de AOW uit belastinggeld: 28,5 miljard euro. Slechts 23,4 miljard euro komt uit de premies, zoals hierboven en hieronder weergegeven. Dit is een keerpunt; we moeten serieus nadenken over de betaalbaarheid van de AOW.

Tabel AOW
MaxMeldpunt.nl

Er zijn verschillende oorzaken voor dit probleem. De vergrijzing is de belangrijkste. Er komen steeds meer ouderen, terwijl er relatief minder werkenden zijn. Dit betekent dat steeds minder mensen premie betalen voor een groeiende groep ouderen. De premies zijn begrensd en als deze ook nog eens gaan stijgen, dan zit je met een probleem.

De AOW is in Nederland eigenlijk onaantastbaar. Daar willen we liever niet aan komen. Maar we moeten ook geld uitgeven aan andere belangrijke zaken, zoals onderwijs en defensie.

Man beschermt zijn spaarpot, AOW
Getty Images

Mogelijke oplossingen voor het begrotingsgat

Er zijn verschillende oplossingen om dit begrotingsgat te dichten. De politiek zal keuzes moeten maken, maar dat ligt vaak gevoelig.

  • AOW-uitkering verlagen: Dit is politiek een lastig onderwerp. Aan de AOW komen, kost altijd stemmen bij verkiezingen. CDA (2003) en PvdA (2006) kunnen hierover meepraten.

  • AOW-leeftijd verhogen: Dit is al gedaan. De leeftijd is van 65 jaar naar 67 jaar verhoogd. In 2028 gaat de AOW-leeftijd verder omhoog, naar 67 jaar en 3 maanden.

  • Hogere premies vragen: Ook dit is een gevoelig onderwerp, omdat werkenden al veel belasting en premie betalen.

Auteur 

Meer lezen over Pensioen & AOW

Naar de special Pensioen & AOW

Reactie toevoegen

Comment

  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.

Reacties

Betalen de buitenlanders ook premie of hebben die nu met AOW gaan betaald ?