Meer dan de helft uit belastinggeld: hoe blijft de AOW betaalbaar?

Al meer dan de helft komt uit belastinggeld

Man met spaarvarken
Getty Images

Met de toenemende vergrijzing komt ook de vraag op van de betaalbaarheid van de AOW. Kunnen we die stijgende kosten wel blijven opbrengen? Cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) laten zien dat al meer dan de helft komt uit belastingen.

Waar komt het geld voor de AOW vandaan?

AOW wordt gefinancierd uit twee hoofdzaken: de AOW-premie en belastinginkomsten. Werkenden betalen premie over hun inkomen, en de overheid dekt de rest uit de algemene middelen. Dat betekent wel dat het geld dat naar AOW gaat, ten koste gaat van andere belangrijke uitgaven.

Echter, de AOW-premie dekt niet meer voldoende. Terwijl de premie-inkomsten niet snel groeien, stijgen de kosten van de AOW hard. In 2000 waren de premies 20,5 miljard euro, de uitkeringen 19,1 miljard euro. In 2024 waren de premies opgelopen tot 23,4 miljard euro, maar de de uitkeringen tot maar liefst 51,9 miljard euro.

Stijging van 172%

In deze periode zijn de premies met 14 procent gestegen, maar de kosten zijn maar liefst met 172 procent omhoog geschoten. Sinds 2001 is de premie dus niet meer toereikend. Het tekort wordt door de overheid gedekt met belastinggeld. Dit noemen we de fiscalisering van de AOW.

In 2024 komt voor het eerst meer dan de helft van de AOW uit belastinggeld: 28,5 miljard euro. Slechts 23,4 miljard euro komt uit de premies, zoals hierboven en hieronder weergegeven. Dit is een keerpunt; we moeten serieus nadenken over de betaalbaarheid van de AOW.

Tabel AOW
MaxMeldpunt.nl

Er zijn verschillende oorzaken voor dit probleem. De vergrijzing is de belangrijkste. Er komen steeds meer ouderen, terwijl er relatief minder werkenden zijn. Dit betekent dat steeds minder mensen premie betalen voor een groeiende groep ouderen. De premies zijn begrensd en als deze ook nog eens gaan stijgen, dan zit je met een probleem.

De AOW is in Nederland eigenlijk onaantastbaar. Daar willen we liever niet aan komen. Maar we moeten ook geld uitgeven aan andere belangrijke zaken, zoals onderwijs en defensie.

Man beschermt zijn spaarpot, AOW
Getty Images

Mogelijke oplossingen voor het begrotingsgat

Er zijn verschillende oplossingen om dit begrotingsgat te dichten. De politiek zal keuzes moeten maken, maar dat ligt vaak gevoelig.

  • AOW-uitkering verlagen: Dit is politiek een lastig onderwerp. Aan de AOW komen, kost altijd stemmen bij verkiezingen. CDA (2003) en PvdA (2006) kunnen hierover meepraten.

  • AOW-leeftijd verhogen: Dit is al gedaan. De leeftijd is van 65 jaar naar 67 jaar verhoogd. In 2028 gaat de AOW-leeftijd verder omhoog, naar 67 jaar en 3 maanden.

  • Hogere premies vragen: Ook dit is een gevoelig onderwerp, omdat werkenden al veel belasting en premie betalen.

Auteur 

Meer lezen over Pensioen & AOW

Naar de special Pensioen & AOW

Reactie toevoegen

Comment

  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.

Reacties

Er wordt ook vergeten dat je bij je werkgever geen volledig pensioen kan opbouwen omdat er een franchise bedrag van je inkomen afgetrokken wordt i.v.m. het feit dat je later AOW krijgt. Over dit lagere bedrag wordt het pensioen opgebouwd. Dus als er iets aan de AOW verandert moet worden dan dit item ook veranderen en niet de oudere generatie er mee belasten. Tevens kan het maximum bedrag waar over premie betaling moet worden bv verhoogd worden dan komt er ook meer geld binnen. Ook kan er net zo als in andere landen voor studenten etc etc die tijdelijk niet Nederland wonen en eventueel parttime werken een regeling getroffen worden dat ze geen AOW betalen en dat ze dan later ook geen recht hebben op een AOW uitkering.
Verder kijk naar de miljardenfraude in de zorg. Neem een paar mensen aan die dit soort fraude zaken opsporen al zou het maar een paar miljard opleveren dan kan dat naar de AOW.
Ook is het makkelijk praten dat hoge inkomens best zonder of gedeeltelijk AOW moeten inleveren. Ik ken diversen mensen die door hun hoge inkomen een huurwoning in de vrije sector hebben. Na ca 15 jaar geen indicatie van hun pensioen te hebben ontvangen moeten ze nu jaarlijks al hun kleine spaarpotje aanspreken om rond te komen. Worden ze gekort dan kunnen ze niet meer rond komen. Ze krijgen geen huursubsidie dus wat dan???
Mensen met een lager inkomen moeten bij een korting op de AOW dan vaak een beroep doen op bv de huursubsidie, de zorgtoeslag, WMO etc dus de korting wordt gedeeltelijk een "vestzak broekzak" ding.
Als eea verandert moet worden dan beginnen met de generatie die nu nog geen AOW krijgt zodat het gehele systeem gaat veranderen.

De politiek faalt, al in 1972 begon ik met de opleiding voor ziekenverzorgster en ook toen was de vergrijzing al onderwerp van gesprek. Maar er iets aan doen ho maar. Hoeveel ouderen hebben een voltooid leven en willen niet meer verder leven met al hun dure kwalen?? Maar de euthanasiewet van nu is heilig. En wee de gene die dementeerd en dus niet meer duidelijk kan maken dat het leven genoeg is geweest.

AOW-uitkering verlagen:
AOW-leeftijd verhogen:
Hogere premies vragen:
Waarom hebben jullie het niet over de rijke is meer laten betelen. De bedrijven meer laten betalen. De oorlog ophitsers is links laten liggen. Alles, maar dan ook alles gaat naar de rijken. Als ik het voor het zeggen zou hebben zou dat zo zijn opgelost.

Deze mensen hebben hun leven hard hiervoor gewerkt ,en ook voor betaald en dan zouden ze nu terwijl er al lang bekend was dat er een vergrijzing aan kwam.
Dat kleine beetje AOW af willen pakken ,schamen dat moeten we met z'n alle ,er zou op een hoop andere punten bezuinigd kunnen worden ,defensie asielzoekers enz .

Wat ik in geen enkele analyse tegenkom zijn de kosten van de AOW als percentage van de begroting. In een radioprogramma van BNR hoorde ik laatst dat dit al jarenlang 4 à 5% is. M.a.w., geen stijging. Naar mijn mening is dit percentage veel relevanter als welk deel uit welk potje komt. Bij paniekzaaien wordt altijd goed gekeken welke boodschap wordt gebracht om de paniek te maximaliseren, ook hier. Kijkend naar genoemd stabiel percentage is er eigenlojk niks aan de hand.

Laten we de AOW als een verplichte soort pensioen beschouwen en zo ook innen. Je spaart voor je AOW. Wil je niet werken, dan krijg je maar een karige AOW. Het is nu nog veel te makkelijk om niet te werken, maar later wel de volledige AOW op te strijken. Het is al boven de genoemde mogelijkheden al in der jaren al meer van de AOW afgesnoept. Waarom wordt werken niet meer echt beloont.
Als ik een nieuwkomer in dienst wil nemen en hij zegt dat hij gast in Nederland is en dus niet hoeft te werken, komt er door hem ook geen AOW geld binnen, maar wordt tzt wel aan hem uitbetaald.
Om het betaalbaar te houden zouden gemeentes hun inwoners kunnen moeten verplichten een baan te nemen, zodat er AOW afgedragen wordt.

Het is zo dat de belasting vrije voet de laatste jaren verhoogd is om werken aantrekkelijk te maken. Over een steeds groter gedeelte worden dus geen premies en belastingen betaald
De overheid krijgt op deze manier dus steeds minder aan aow premie binnen.
Dus typisch sigaar uit eigen doos

Dit probleem was bekend bij de start van de AOW. Maar zoals altijd heeft de politiek dit probleem voor zich uitgeschoven. Net zoals de problemen die in de zorg zijn ontstaan. VVD liet daarom alles zoveel mogelijk privatiseren, dan hoeven ze niets te regelen. En nu? Wordt de generatie weer gestraft omdat ze geboren zijn na het push-gedrag van kerk en rijk dat er meer bevolking moest komen na de oorlog. Moeten de mensen die altijd braaf belasting en premies hebben betaald in armoede gaan leven, zodat de VVD-er in rijkdom verder kan? Waarom worden bijvoorbeeld de erfdragers van de mijnen in Limburg en andere grote bedrijven die steenrijk geworden zijn aan deze
industrie, niet belast?

67 jaar, eindelijk Mijn AOW, die zou ik met mijn 65 ste krijgen, stond zwart op/ wit in mijn papieren.Wat kosten al die uitkeringen van mensen, waarvan er heel veel kunnen werken.En hoeveel worden er nu afgekeurd omdat ze het niet volhouden tot hun 67 ste, komt uit een ander potje,maar kost alleen maar geld, en al die gelukzoekers die niet kunnen werken ,maar wel op vakantie kunnen naar hun geboorteland met het zwarte geld wat ze hier verdienden boven op hun uitkering:(

Als ik naar mezelf kijk, ik werk al 36 jaar ploegendienst.
Ben nu 59 jaar en heb steeds meer moeite hiermee.
Het werk is leuk maar zeer belastend.
Vroeger konden we (waar ik werk) op 62-jarige leeftijd met de vut, wat afgeschaft is.
Nu zitten we al op 66 + 8 mnd.
Nu gaan er weer stemmen op om de pensioenleeftijd nog verder te verhogen omdat het zogenaamd niet meer te betalen is.
Het gekke is dat voor veel zaken meteen geld is, maar voor de hardwerkende Nederlander is er altijd een tekort.
Belachelijk dat degene die dit roepen zelf nooit ploegendiensten gedraaid hebben.
Misschien dat het zou helpen als ze dit eens 1 jaartje zouden doen.
Men zou dan,denk ik, wel anders praten.