Pas op voor cadeaukaartfraude: zo herkent én voorkomt u oplichting met cadeaubonnen

De laatste tijd is er een toename in oplichting via cadeaukaartfraude. Deze vorm van fraude bestaat al langer, maar criminelen verzinnen steeds andere methodes. Het principe is altijd hetzelfde: de oplichter zorgt ervoor dat u betaalt met een cadeaubon of de code daarvan, waarna het geld verdwijnt. 

Hoe werkt cadeaukaartfraude?

Veelvoorkomende werkwijzen zijn:

• De 'nep-betaling' of 'spoedvraag': iemand belt, appt of mailt met een dringend verzoek om cadeaubonnen te kopen en de codes door te geven - zogenaamd voor een boete, prijs of technische ondersteuning. Dat kan zogenaamd vanuit een bedrijf zijn, of vanuit een persoon die zich voordoet als iemand anders. 
• Gestolen of vervalste kaarten: criminelen maken foto's van de codes op cadeaukaarten in winkels. Zodra u de kaart koopt en activeert, wordt het tegoed direct leeggehaald.
• Valse winacties of advertenties: u denkt iets gewonnen te hebben of krijgt een aanbieding, maar om die te verzilveren moet u eerst 'even een cadeaubon kopen'.

Zodra de code is gedeeld, is het bedrag bijna direct verdwenen. Het geld weer terugkrijgen is in de meeste gevallen onmogelijk. En dat is precies waarom het voor ciminelen een veilige, snelle en anonieme manier is om geld buit te maken. 

Hoe herkent u cadeaukaartfraude?

Let op als iemand:

• vraagt om met een cadeaubon te betalen;
• aandringt met woorden als 'meteen doen', 'nu betalen' of 'anders loopt u risico';
• de kaartcode wil ontvangen via e-mail, telefoon of sms;
• zegt namens een instantie of bedrijf te bellen (zoals de Belastingdienst, politie of Microsoft) - die vragen nooit om cadeaubonnen.

Ook bij fysieke kaarten geldt: controleer of de verpakking intact is, of de pincode afgeschermd is en of de kaart er niet gemanipuleerd uitziet (bijvoorbeeld ontbrekende of beschadigde beschermstickers).

'Oplichters spelen op het gevoel in'

Karin Bastiaan, digitaal wijkagent bij politie Zeewolde basisteam Lelystad/Zeewolde, van politie-eenheid Midden-Nederland, is actief in het nemen van preventiemaatregelen tegen verschillende vormen van digitale oplichting. Zo heeft ze (landelijk) posters en flyers laten maken om winkeliers te helpen alert te zijn op cadeaukaartfraude en klanten te waarschuwen. 

Zij ziet vooral dat oplichters op het gevoel van mensen inspelen door zich bijvoorbeeld voor te doen als een bekende of leidinggevende. "Meestal benaderen ze mensen via Facebook. Ze gebruiken mooie woorden, proberen je echt te manipuleren door op je gevoel in te spelen. Vervolgens krijgen ze je zo ver om telefoonnummers uit te wisselen, waarna ze berichtjes blijven sturen. Of de oplichter doet zich voor als je leidinggevende - doordat hij die informatie op je socialmedia-account gezien heeft - met de vraag of je even cadeaukaarten wil kopen voor het personeelsuitje en de codes door wil geven", vertelt ze. 

Wat kunt u doen als u bent opgelicht?

Bent u opgelicht via cadeaukaartfraude, dan is het vaak onmogelijk om uw geld weer terug te krijgen. Daarom waarschuwt Bastiaan en geeft ze de volgende tips:

• "Deel nooit de codes van cadeaukaarten, en vertrouw telefoontjes of berichten niet zonder verificatie." Controleer dus altijd het verzoek. Bel of spreek degene die de vraag stelt via een vertrouwd nummer. 
• "Meld verdachte verzoeken bij Fraudehelpdesk.nl."
• "Bent u opgelicht en geld kwijt? Doe dan altijd aangifte bij de politie."

Lees ook: Politie zet digitaal wijkagenten in: 'Mensen durven bijna nergens meer op te klikken'