Het is altijd een mooi moment om wat extra klussen in de tuin te doen. Maar wat mag wel/niet?
1. Mag ik een boom kappen of heb ik daar een vergunning voor nodig?
Dat verschilt per gemeente. In veel gemeenten is het verboden om bomen te kappen. Veel gemeenten spreken over een ‘boom’ als de omtrek van de stam op 1,30 meter hoogte minimaal 20 centimeter is. Je hebt dan een vergunning nodig. Deze vraag je aan op www.omgevingsloket.nl. Het verlenen kan een paar maanden duren. Bovendien kan er bezwaar worden gemaakt tegen het toekennen van de vergunning. Die bezwaren kunnen komen van buren die het zicht op de boom niet kwijt willen raken, maar ook van verenigingen die zich inzetten voor het behoud van bomen.
2. Kan ik zonder toestemming een schutting plaatsen?
Dat ligt aan de situatie. Wil je de schutting op de erfgrens plaatsen, dan heb je toestemming van de buren nodig. De schutting wordt gemeenschappelijk eigendom en de kosten van de plaatsing en het onderhoud deel je met de buren. Mogelijk kom je er met de buren niet uit, omdat zij een ander idee over de afscheiding hebben. Je kunt de schutting op eigen grond plaatsen; dan heb je geen toestemming nodig. Je erfafscheiding is volledig jouw eigendom en de buren mogen er bijvoorbeeld geen plantenbak aanhangen of een klimplant tegen laten groeien.
Wel mogen ze, ook op eigen grond, zelf een schutting plaatsen.
3. Zijn er aparte regels voor huurders en huiseigenaren?
De regels zijn niet anders, maar huurders hebben te maken met een verhuurder. Deze heeft ook een belang. Wil je bijvoorbeeld een schutting vervangen of een boom planten, neem dan – los van alle andere regels – contact op met de verhuurder en informeer of er speciale regels zijn.
4. Mag ik een kippenhok in de tuin plaatsen?
In het buitengebied zal het geen probleem zijn, in een woonwijk kan het ingewikkelder liggen. Meestal mag je kippen houden op voorwaarde dat de dieren niet voor overlast zorgen. In sommige gemeenten is het niet toegestaan. Dat is dan verboden in de APV (algemeen plaatselijke verordening) of er is een maximumaantal genoemd. Houd de buren tot vriend door ze vooraf te informeren. En af en toe een doosje kakelverse eieren doet soms wonderen.
5. In de achtertuin staat een schutting op mijn eigen grond. Ik wil hem vervangen door een heg, die ik op mijn eigen grond ga planten. Wat zijn daarvoor de regels?
Een heg moet je minimaal een halve meter uit de erfgrens planten, tenzij de buren toestemming geven om hem dichterbij te zetten. Zet die afspraak op papier. Als de buren een eigen erfafscheiding hebben dan mag je de heg ook dichterbij planten, zolang je ervoor zorgt dat de heg niet boven de schutting van de buren uitkomt.
6. De boom van de buren heeft overhangende takken. Mag ik deze snoeien?
Ja, maar pas nadat je toestemming hebt gevraagd aan de buren. Geven de buren geen toestemming, vraag het dan nogmaals schriftelijk en stel daarin een termijn. Krijg je geen reactie, dan kun je gaan snoeien. Je mag in principe alles snoeien wat boven je eigen grond komt. Snoei niet te rigoureus, want als je de bomen en planten onherstelbaar beschadigt, kunnen de buren je daarvoor aansprakelijk stellen.
7. Kan ik overal in de tuin een boom planten?
Nee. Een boom moet je minstens twee meter van de erfgrens planten. Je meet de afstand vanaf het midden van de voet. De bom mag dichter bij de erfgrens staan als buren toestemming geven of als de boom naast een openbare weg staat. In sommige gemeenten is bepaald dat een boom dichter bij de erfgrens mag staan.
8. Mag ik een schuurtje achter in de tuin bouwen?
Dat ligt eraan. Voor het vergunningsvrij plaatsen van een schuur gelden dezelfde maten als voor een serre. Een schuur, die verder dan vier meter van het huis staat, mag maximaal drie meter hoog zijn. Voor een plantenkas of garage gelden dezelfde regels.
9. Mag ik door de tuin van de buren lopen om mijn eigen heg te snoeien?
Ja. Je hebt het recht om af en toe door de tuin van de buren te lopen om de heg aan hun kant te snoeien. Vraag daarvoor toestemming en spreek een tijdstip af. Je kunt niet zomaar naar eigen goeddunken de tuin van de buren inlopen.
10. Moet ik een vergunning aanvragen voor een serre?
Dat ligt eraan. Wil je aan de voorkant van het huis een aanbouw maken, dan heb je altijd een vergunning nodig. Bij een hoek-woning heb je bij een uitbouw aan de zijkant ook een vergunning
nodig. Of een serre aan de achterkant vergunningsvrij is, hangt af van de grootte. Bij een achtertuin van maximaal 100 m2, mag je de helft vergunningsvrij bebouwen. Bij een achtertuin tussen de 100 en 300 m2 mag je 50 m2 vergunningsvrij bebouwen plus 20 procent van het stuk dat groter is dan 100 m2. Is de achtertuin nog groter, dan mag je nog eens 10 procent vergunningsvrij bebouwen van het stuk dat groter is dan 300 m2. Een uitbouw mag niet groter zijn dan 150 m2. De serre mag niet hoger zijn dan 30 cm boven de vloer van de eerste bouwlaag. Als er al een aanbouw is, dan telt deze mee in de berekening. Twijfel je, controleer dan op www.omgevingsloket.nl of je een vergunning nodig hebt.
11. Mogen wij een uitbouw maken die uitkijkt op de tuin van de buren?
Nee. Het burenrecht beschermt tegen ongewenst uitzicht. Je mag binnen twee meter van de erfgrens geen ramen of muuropeningen maken die uitzicht bieden op de tuin van de buren, tenzij de buren toestemming hebben gegeven. Je mag wel vaste, ondoorzichtige ramen maken. Als op de erfgrens een muur staat, mag het raam maximaal zo hoog zijn als de muur.
12. Heb ik toestemming nodig van de buren om het hek op de erfgrens te vervangen?
Ja. Een schutting op de erfgrens is gezamenlijk bezit en het vervangen doe je in overleg met de buren. Als de buren er geen zin in hebben en de schutting nog goed is, hoeven ze niet mee te werken. Formeel is het anders als de schutting in erg slechte staat is. Dan kan je naar de rechter stappen als de buren niet meewerken. In praktijk kan het verstandiger zijn om op eigen grond een nieuwe schutting voor de oude te zetten.
13. Mag ik mijn tuin ingrijpend aanpassen?
Als het een eigen tuin is, kan je je gang gaan. In een huurwoning zijn er meer regels. Voor ingrijpende wijzigingen, zoals een vijver aanleggen of het terras vergroten, heb je soms toestemming nodig van de verhuurder. Vaak eist die dat je ingrijpende wijzigingen bij een verhuizing weer ongedaan maakt.
14. Hoe hoog mag ik de schutting maken?
De algemene regel is dat een schutting, muur, heg of hek achter het huis maximaal twee meter hoog mag zijn. Aan de voor- en zijkant van het huis is de maximale hoogte één meter. In sommige gemeentes gelden andere regels. Je kunt met de buren iets afspreken dat afwijkt van de regels. Soms heb je dan een omgevingsvergunning nodig. Dat kun je nagaan op www.omgevingsloket.nl.
15. De erfafscheiding met de buren is een heg, die behoorlijk is doorgegroeid. Mag ik de heg terugsnoeien naar twee meter?
Het hangt ervan af of je in het verleden iets met de buren hebt afgesproken over de maximale hoogte. Is er geen afspraak, dan kun je niet ineens eisen dat de heg naar twee meter wordt teruggesnoeid. Je zult in overleg met de buren tot een oplossing moeten komen.
16. Hoe kan ik controleren of de schutting op de juiste plaats staat?
De gegevens over de erfgrenzen zijn vastgelegd bij het Kadaster. Twijfel je of de schutting van de buren op de juiste plaats staat, schakel dan het Kadaster in. Je kunt een situatie- of meetschets aanvragen. Voor het lezen van zo’n schets heb je landmeetkundige kennis nodig. Je kunt ook om een grensreconstructie vragen. Dan komt er een landmeter langs, die aangeeft waar de grens ligt. Dat kost enkele honderden euro’s.
Dit artikel verscheen eerder in Plus Magazine juli/augustus, 2020.