Helpt vitamine C echt tegen verkoudheid? 4 winterse feiten en fabels

1. Vitamine C verkleint de kans op een verkoudheid

Fabel. Het idee dat vitamine C beschermt tegen verkoudheid is decennialang populair geweest. Maar grote onderzoeken laten iets anders zien. Een analyse van 29 goede trials (meer dan 11.000 deelnemers) toont dat vitamine C de kans op verkoudheid niet verlaagt. Wel bleek dat mensen die dagelijks vitamine C slikken, gemiddeld iets korter verkouden zijn: bij volwassenen 8 procent korter, bij kinderen 14 procent. Het verschil is klein: een verkoudheid voelt daardoor misschien een paar uur eerder voorbij.

2. Vitamine D is belangrijk in de winter

Feit. In tegenstelling tot vitamine C heeft vitamine D sterkere, bredere bewijzen voor een gunstige rol bij de immuunfunctie. Het lichaam maakt vitamine D aan via zonlicht iets wat in herfst en winter veel minder gebeurt. Daarom moet je er in de winter op letten dat je voldoende vitamine D binnenkrijgt uit je voeding of supplementen. Vitamine D kan bovendien direct door immuuncellen worden opgenomen en lokaal worden omgezet, waardoor het een rol speelt in het op tijd afremmen van de immuunrespons, zodat ontstekingen niet onnodig lang aanhouden.

Lees ook: Wie heeft extra vitamine D nodig?

3. Slaap beïnvloedt de immuunwerking

Feit. Tijdens de slaap verandert de activiteit van het immuunsysteem aantoonbaar. ’s Nachts neemt het aantal immuuncellen in het bloed doorgaans toe. Ook daalt het stresshormoon cortisol, dat normaal gesproken de afweer onderdrukt. Slaap 'boost' het immuunsysteem niet, maar het zorgt wel voor een andere, gunstige staat van het afweersysteem. Dat is vooral belangrijk in de wintermaanden, wanneer infecties vaker voorkomen. Er is bewijs dat een verstoord slaappatroon, te weinig of juist te veel slaap problemen kan opleveren voor de immuungezondheid.

Lees ook: Heb je minder slaap nodig als je ouder wordt?

4. Bewegen is goed voor je afweer

Feit. Regelmatige lichaamsbeweging hangt samen met een beter gereguleerde afweer en een lagere kans op infecties. Verschillende onderzoeken laten zien dat mensen die vaak bewegen minder vaak luchtweginfecties rapporteren en soms zelfs milder ziek worden. In extreme omstandigheden, zoals bij atleten tijdens de Winterspelen, is dit effect duidelijk merkbaar. De conclusie van de verschillende onderzoeken? Bewegen helpt je immuunsysteem, maar vooral op de lange termijn.

Deze feiten en fabels komen uit het boek Bescherm jezelf – Feiten en fabels over je immuunsysteem van hoogleraar immunologie Daniel M. Davis. Het is een toegankelijk en helder boek voor iedereen die door de bomen het bos niet meer ziet als het gaat om weerstand en gezondheid. Davis laat op een nuchtere manier zien wat de wetenschap wél en niet weet over ons immuunsysteem. Naast vitaminen en slaap komen in het boek ook onderwerpen aan bod zoals stress, darmflora, lichaamsbeweging, ouder worden, genetische verschillen, vaccinaties en de invloed van hormonen en het effect van overgewicht op je immuunsysteem. Je leest waarom sommige adviezen hardnekkige mythes zijn, waarom het immuunsysteem bij iedereen anders werkt en hoe je zelf keuzes kunt maken die écht onderbouwd zijn. Het boek is ideaal voor wie graag feiten wil in plaats van fabels, zonder ingewikkeld jargon.

Daniel M. Davis is hoogleraar immunologie en internationaal bekend onderzoeker. Zijn werk richt zich op hoe immuuncellen met elkaar communiceren en hoe het lichaam ziekmakers herkent en uitschakelt. Zijn eerdere boeken werden wereldwijd geprezen om hun duidelijke uitleg en wetenschappelijke betrouwbaarheid. Met Bescherm jezelf brengt hij dezelfde toegankelijkheid en diepgang, zodat ook niet-wetenschappers beter begrijpen hoe het immuunsysteem werkt en hoe je het op een realistische manier ondersteunt.