De kans dat mensen in Nederland vogelgriep krijgen is nog steeds klein. Helaas zijn onlangs acht jonge katten overleden door dit virus, zo waarschuwen virologen en demissionair minister Wiersma van Landbouw. Ook honden kunnen besmet raken, hoewel het risico lager is.
Katten eerder besmet met vogelgriep
Dit is niet de eerste keer dat katten het vogelgriepvirus hebben gekregen. In 2023 ontdekten onderzoekers van de Universiteit Utrecht dat sommige huiskatten en zwerfkatten al besmet waren. Dat bleek uit bloedonderzoek: in hun bloed zaten afweerstoffen tegen het vogelgriepvirus. Maar dit is wel de eerste keer dat er in Nederland katten echt zijn doodgegaan aan vogelgriep.
Hoe de katten besmet raakten
Waarschijnlijk heeft de moederpoes haar kittens besmet. Ze bracht een karkas, dat is het dode lichaam van een vogel, naar het nest. Vooral watervogels – zoals eenden en ganzen – dragen de vogelgriep op dit moment vaak bij zich. Daardoor lopen zwerfkatten of katten die buiten rondlopen in waterrijke gebieden meer risico dan huiskatten die alleen in de tuin spelen. In het eerdere onderzoek van 2023 zagen onderzoekers ook al dat zwerfkatten op Texel vaker antistoffen tegen het virus in hun bloed hadden dan stadskatten.
Advies aan katteneigenaren
De kans dat uw kat vogelgriep krijgt is klein, zegt minister Wiersma. Toch is het belangrijk om alert te blijven. Als uw kat ziek lijkt en buiten is geweest waar dode vogels liggen, neem dan contact op met de dierenarts.
Zeker als uw kat last heeft van:
- sloomheid (erg moe zijn),
- niezen of hoesten,
- moeite met ademen,
- of plotselinge evenwichtsproblemen (moeite met lopen of bewegen).
De dierenarts kan dan onderzoeken wat er aan de hand is. Neem ook hygiënemaatregelen: was goed uw handen na contact met de kat of met dode vogels.
Een ernstige ziekte voor katten
Voor mensen is vogelgriep meestal niet gevaarlijk. Maar voor katten kan het wel een zware ziekte zijn. Ze kunnen longontsteking krijgen. Soms verspreidt het virus zich daarna verder in hun lichaam, bijvoorbeeld naar de hersenen. Dat maakt de ziekte nog ernstiger. Normaal gesproken jagen katten op kleine vogels, zoals mussen en merels. Omdat het virus nu veel voorkomt, kunnen ook deze kleine vogels besmet raken. Vangt een kat een zieke vogel, dan kan de kat zelf ook besmet raken.
Er is weinig kans dat mensen vogelgriep krijgen via hun kat. Het virus moet dan namelijk eerst van een vogel op een kat overspringen, en daarna van een kat op een mens. Bij elke stap wordt de kans kleiner. Toch is het verstandig om zieke katten uit de buurt van andere dieren en mensen te houden.
Let ook op bij honden
Ook honden kunnen – al komt het zelden voor – in aanraking komen met besmette vogels. Daarom adviseert de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) om honden aan te lijnen op plekken waar dode vogels liggen. Zo voorkomt u dat uw hond eraan snuffelt of likt.
