Einde hypotheekrenteaftrek nadert: levert dat problemen op?

Waarom een einde aan de hypotheekrenteaftrek?

In 2001 is de regel ingegaan dat de rente over de hypotheek maximaal 30 jaar aftrekbaar is. Vóór 2001 was het zo dat je de hypotheekrente voor onbepaalde tijd mocht aftrekken van het belastbaar inkomen. Voor alle hypotheken die vóór of in 2001 zijn afgesloten, geldt nu dus 2031 als einddatum voor de renteaftrek. Vooral mensen met een aflossingsvrije hypotheek kunnen daar gevolgen van merken.

Goed om te weten: als u een hypotheek na 2001 hebt afgesloten mét recht op hypotheekrenteaftrek, dan blijf je rente 30 jaar aftrekbaar vanaf het moment van afsluiten.

Wanneer leidt dit tot problemen?

Het kan op twee manieren tot problemen leiden als uw hypotheekrenteaftrek stopt in 2031. Ten eerste gaan uw maandlasten mogelijk omhoog, zeker als u een aflossingsvrije hypotheek heeft. Ten tweede kan het problemen opleveren als u per ongeluk toch hypotheekrenteaftrek invult bij je belastingaangifte. Dan moet u mogelijk achteraf geld terugbetalen.
 

Mogelijk hogere maandlasten
Dat de hypotheekrenteaftrek in 2031 afloopt, is vooral merkbaar als u een aflossingsvrije hypotheek hebt. Bij een aflossingsvrije hypotheek heeft u meestal niet het hele bedrag na 30 jaar afgelost. Als u dan de hypotheek na 30 jaar hebt verlengd of gaat verlengen, verliest u het recht op hypotheekrenteaftrek na 2031.
 

Let vooral op bij verhuizingen
Daarnaast kunt u op problemen stuiten met de belastingaangifte als de hypotheekrenteaftrek ten einde komt. Als u 30 jaar in hetzelfde huis hebt gewoond, dan is het vrij duidelijk hoeveel hypotheekrenteaftrek u ontvangt. Maar als u in de tussentijd bent verhuisd, is het minder overzichtelijk. Dan is het vaak lastig te achterhalen voor welke hypotheekdelen u nog wel/niet hypotheekrenteaftrek ontvangt.

Het mogelijke gevolg? Misschien vult u bij de Belastingdienst in dat u nog recht hebt op hypotheekrenteaftrek, terwijl dat niet zo is. Wanneer u ten onrechte hypotheekrenteaftrek invult in je belastingaangifte, moet u mogelijk een fors bedrag terugbetalen bij een belastingcontrole. Daar komt ook de vrees voor een “Toeslagenaffaire 2.0” vandaan: verkeerde aangiftes zouden weleens tot veel terugbetalingen kunnen leiden.

Wanneer merk je hier weinig van?

Niet iedereen heeft last van het einde van de hypotheekrenteaftrek. Als u nog maar een kleine hypotheek (van bijvoorbeeld € 100.000) hebt, dan betaalt u überhaupt weinig rente. Het stoppen van de hypotheekrenteaftrek maakt dan niet veel verschil. Zeker als u een laag rentepercentage heeft.

Stel dat u een aflossingsvrije hypotheek hebt van € 100.000 tegen 2% rente. Dan bent u per maand zo’n € 167 kwijt aan rente. De hypotheekrenteaftrek is zo'n €60 per maand. Dat betekent dat u netto € 105 per maand aan rente kwijt bent. Op jaarbasis scheelt het wegvallen van de aftrek dan iets meer dan €700. Dat is voor veel mensen wel te overzien.

Ook als u een annuïtaire, lineaire of (bank)spaarhypotheek heeft, zal u niet meteen iets merken van het einde van de hypotheekrenteaftrek. U lost dan de hypotheek binnen 30 jaar af. Wanneer u dan al vóór 2001 een hypotheek had afgesloten, dan is de hypotheek volledig afgelost voordat de hypotheekrenteaftrek wegvalt.

Wat betekent dit voor je maandlasten?

Zolang u recht heeft op hypotheekrenteaftrek ontvangt u standaard een deel van de betaalde hypotheekrente terug. U mag aan het eind van het jaar een deel (maximaal 37,48%) van de betaalde hypotheekrente aftrekken van je belastbaar inkomen. Daardoor betaalt u al met al minder belasting of krijgt u onderaan de streep zelfs een bedrag terug.

Maar als de hypotheekrenteaftrek in 2031 afloopt, dan ontvangt u dus niet meer die maximaal 37,48% aan hypotheekrente terug. Dat hoeft geen probleem te zijn als de hypotheek al is afbetaald in 2031. Dan heeft u geen hypotheeklasten meer. Maar als de hypotheek nog niet volledig hebt afbetaald, dan betekent het einde van de hypotheekrenteaftrek dat u meer voor de hypotheek betaalt.
Rekenvoorbeeld
Van Bruggen Adviesgroep deelt in haar nieuwsbrief het volgende rekenvoorbeeld om dit te illustreren:
•    U heeft een aflossingsvrije hypotheek van € 240.000.
•    De rente bedraagt 4,4%.
•    De bruto-maandlasten zijn € 880.
•    De hypotheekrenteaftrek die u ontvangt, is 37,48%. Daardoor betaalt u netto (na aftrek van de hypotheekrenteaftrek) € 550 aan maandlasten.
•    Als de hypotheekrenteaftrek vervalt, dan stijgen de netto-maandlasten met €330 naar € 880. 

Wat kunt u doen voor het einde van de hypotheekrenteaftrek in 2031?

Komt uw hypotheekrenteaftrek in 2031 ten einde? Dan zijn er een paar dingen die u kunt doen om de stijging van de maandlasten te beperken:
•    U kunt (extra) tussentijds aflossen op de hypotheek. Daardoor heeft u na 2031 geen of een kleinere hypotheek over. Dat scheelt in de maandlasten en in de rente die u betaalt. Doe dit natuurlijk wel alleen als u het spaargeld niet voor iets anders nodig hebt.
•    Spaar voor een buffer, zodat u de hogere maandlasten kunt blijven betalen.
•    Verhuis naar een kleinere woning. Dan heeft u meestal lagere maandlasten. Als u een forse overwaarde hebt op het huidige huis, kunt u soms zelfs maandlastenvrij wonen in het nieuwe huis. U teert dan wel in op het vermogen in het huis en de erfenis. 
•    Ga in gesprek met een hypotheekadviseur. Die kan voor u uitzoeken wat de gevolgen voor u zijn als de hypotheekrenteaftrek eindigt. Ook kan een adviseur met u meekijken of het wellicht loont om je hypotheek over te sluiten of erop af te lossen.

Let ook op het aflopen van je aflossingsvrije hypotheek

Als u een aflossingsvrije hypotheek hebt, kan er nog iets spelen. De aflossingsvrije hypotheek loopt na een tijdje mogelijk af. Aan het eind van de looptijd moet u de aflossingsvrije hypotheek in één keer terugbetalen. Dat is vaak een flinke uitgave. Belangrijk dus dat u zich op tijd verdiept in de opties die je hebt wanneer je aflossingsvrije hypotheek afloopt. Een hypotheekadviseur kan hier meer over vertellen.