Overwaarde huis opnemen voor pensioen: extra financiële ruimte door overwaarde

Corpulente man is thuis aan het werk achter zijn laptop
Getty Images

Kun je wel wat extra financiële ruimte gebruiken na de AOW-leeftijd? Of wil je eerder stoppen met werken en het inkomensgat opvullen? De overwaarde opnemen kan dan een goede manier zijn om je pensioen aan te vullen. Er zijn verschillende manieren om overwaarde op je huis op te nemen voor je pensioen. Hoe werkt het?

Waarom overwaarde huis opnemen voor je pensioen soms slim is?

Je overwaarde is geld dat in de stenen zit. Door je overwaarde op te nemen, maak je dit geld beschikbaar voor andere dingen. Je pensioen aanvullen bijvoorbeeld! Dat kan fijn zijn als je niet zoveel hebt gespaard voor een pensioenaanvulling. Je pensioeninkomen (= AOW en werkgeverspensioen) valt namelijk over het algemeen een stuk lager uit dan je normale inkomen. Dus het is zeker verstandig om er zelf aanvullend pensioen bij te sparen. 

Gemiddeld vallen mensen 30% terug in besteedbaar inkomen na hun pensioen. Dat kan een probleem zijn als je wel hetzelfde uitgavenpatroon houdt. Door je overwaarde op te nemen voor een pensioenaanvulling, creëer je meer bestedingsruimte na de AOW-leeftijd.

Daarnaast kan je overwaarde opnemen handig zijn als je specifieke bestedingsdoelen hebt na je pensioen. Bijvoorbeeld als je je woning wilt verbouwen of verduurzamen, of als je eerder met pensioen wilt gaan. Je overwaarde biedt daar meer financiële ruimte voor. 

Hoeveel overwaarde kun je opnemen voor je pensioen?

Hoeveel overwaarde je kunt verzilveren voor je pensioen, hangt af van de waarde van je woning en je inkomen. Je kunt over het algemeen niet méér dan je woningwaarde lenen, tenzij je de overwaarde opneemt om je woning te verbouwen. Daarnaast toetst de hypotheekaanbieder je overwaarde-opname aan je besteedbare inkomen. Je moet voldoende verdienen om extra hypotheek te kunnen opnemen.

Als je wilt weten wat jouw extra hypotheekopties zijn, kun je het beste naar een hypotheekadviseur gaan. Diegene kan je advies geven over jouw maximale hypotheekopties én denkt meteen mee welk hypotheekproduct bij je past.

Hoe kun je je overwaarde op het huis opnemen voor je pensioen?

Als je met de overwaarde op je huis je pensioen wilt aanvullen, dan kan dat op 5 manieren:

  1. Je verhoogt je hypotheek.
  2. Je sluit een tweede hypotheek af.
  3. Je neemt een opeethypotheek. 
  4. Je gaat kleiner wonen of huren.
  5. Je verkoopt je woning aan een organisatie en blijft er zelf in wonen.

Hoe dit opties precies werken? Laten we er samen in detail naar kijken.

1. Hypotheek verhogen 

Heb je je hypotheek ooit voor een hoger bedrag in het Kadaster ingeschreven dan wat je nu aan hypotheek hebt openstaan? Dan kun je soms je hypotheek onderhands verhogen. Dat kan tot het bedrag van de Kadaster-inschrijving. Het voordeel van een onderhandse verhoging is dat je er niet opnieuw voor langs de notaris hoeft te gaan. Daardoor betaal je geen notariskosten. Wel moet je voldoende verdienen om de extra lasten te kunnen betalen.

2. Tweede hypotheek

Een andere optie is om een tweede hypotheek te nemen naast je bestaande hypotheek. Vanaf je 57e spreken we ook wel van een ‘seniorenhypotheek’. Het fijne hieraan is dat je recht hebt op een werkelijke lastentoets: de hypotheekaanbieder gaat niet standaard uit van een annuïtaire aflossing, maar kijkt wat jij werkelijk per maand aan hypotheek kwijt bent. Soms kun je door die toetsing meer lenen. 

Een tweede hypotheek moet je wel afsluiten bij de hypotheekaanbieder waar je al zit met je andere hypotheek. Wil je liever overstappen? Dan kun je ook besluiten om je volledige hypotheek over te sluiten naar een andere bank. Let wel op dat je dan vaak een boeterente moet betalen, tenzij je aan het eind van je rentevaste periode zit.

3. Opeethypotheek 

Is je inkomen te laag om een seniorenhypotheek af te sluiten? Dan is een opeethypotheek soms een oplossing. Daarbij sluit je een lening af bij de bank en ontvang je periodiek (bijvoorbeeld iedere maand) een bedrag op je rekening. Het voordeel is dat je geen maandlasten betaalt voor een opeethypotheek. De rente wordt namelijk bij de schuld opgeteld. Aan de andere kant wordt je overwaarde wel steeds kleiner en laat je daardoor minder na aan je erfgenamen.

Dit is dus een hypotheekproduct met voordelen én risico’s. Laat je altijd goed informeren door een hypotheekadviseur voordat je een opeethypotheek afsluit.

4. Kleiner wonen of huren 

Vind je de woning waar je nu woont te groot? Dan kun je overwegen om te verhuizen naar een goedkopere woning. Met die verhuizing komt ook meteen je overwaarde vrij. Stel dat je € 400.000 overwaarde hebt en in een appartement gaat wonen dat € 300.000 kost. Dan kun je de € 100.000 die je na de verkoop overhoudt vrij besteden.

Een andere mogelijkheid is om de gehele overwaarde bij verkoop op te nemen en in plaats van een nieuw huis te kopen iets te huren. Je betaalt dan alleen wel elke maand een bedrag aan huur. Kopen levert vaak lagere maandlasten op.

5. Je woning verkopen en erin blijven wonen

Daarnaast hoor je de laatste jaren steeds meer over ‘sale and lease back’-constructies. Daarbij verkoop je je woning aan een organisatie en je mag er daarna zelf in blijven wonen. Door de woning te verkopen, heeft de organisatie uiteindelijk recht op de verkoopwinst van je huis zodra jij de woning verlaat. Maar ze betalen jou al die jaren een voorschot op de overwaarde, vaak in maandelijkse betalingen. Soms moet je er ook huur voor terugbetalen; soms is dat niet nodig.

Besef wel dat deze constructies ingewikkeld in elkaar zitten en dat de precieze werkwijze verschilt per organisatie. Er kunnen best wat haken en ogen aan deze constructie zitten. De belangrijkste is dat je zelf minder overwaarde overhoudt en dat je erfenis kleiner wordt.

Man zit thuis op zijn telefoon
Getty Images

Let wel hier op bij overwaarde gebruiken voor je pensioen

Wil je de overwaarde op je huis gebruiken voor je pensioen? Dan zijn dit wel een paar punten om op te letten:

  • Je ontvangt geen hypotheekrenteaftrek als je je overwaarde gebruikt om je pensioen aan te vullen of voor een consumptief doel. 
  • Je houdt bij verkoop minder overwaarde over als je nu je overwaarde opneemt om je pensioen aan te vullen.
  • Er geldt een inkomenstoets (tenzij je kiest voor een opeethypotheek of sale & lease back). Dat kan lastig zijn als je door je pensionering minder bent gaan verdienen. Na je 57e kun je minder hypotheek krijgen.
  • Mogelijk stijgen je maandlasten doordat je extra hypotheek opneemt. Dit is alleen bij een opeethypotheek niet het geval.
  • Je hebt een iets groter risico op een restschuld. Alhoewel dat risico in de meeste gevallen meevalt, omdat je niet méér dan 100% van je woningwaarde kunt lenen en de huizenmarkt gunstig is.
Auteur