Eigen woning aan een kind verkopen

Vraag van de week

Getty Images

Mij werd aangeraden om mijn eigen huis nu al over te doen aan mijn zoon zodat ik erfbelasting of de eigen bijdrage zorg kan voorkomen, maar is dat wel verstandig?

Meestal niet. Door de verkoop van uw woning verhuist deze fiscaal van box 1 naar box 3. Bovendien brengt de verkoop ook nog andere kosten met zich mee zoals die van de notaris of taxatie.
Na de verkoop van uw woning bent u niet langer de eigenaar, maar huurder. De huur die u uw zoon verschuldigd bent, moet van de minister van Financiën marktconform zijn, ofwel ongeveer 5 procent van de waarde van de woning. Bij een woning van € 200.000 is dat € 10.000 huur per jaar.

De andere kant is dat u nergens meer verantwoordelijk voor bent. Door de verkoop van uw woning verhuist deze fiscaal van box 1, naar box 3. U bent nu aners dan voorheen over de waarde van het bezit (de koopprijs min hypotheek of de waarde van het vruchtgebruik) belasting verschuldigd in box 3. Hebt u de woning voor € 200.000 verkocht en had u geen hypotheek meer op de woning, dan betaalt u jaarlijks € 2400 aan vermogensrendementsheffing. Uw zoon heeft met uw woning een bezit en schuld en is daarom zolang de waarde van de woning de waarde van de schuld niet overstijgt geen belasting in box 3 verschuldigd. Heeft hij de woning van eigen geld gekocht, dan is alleen de bron van de belastingheffing veranderd.

Hebt u het bloot eigendom van uw woning verkocht aan uw zoon, dan bent u daardoor vruchtgebruiker geworden. U hoeft nu geen maandelijkse vergoeding aan uw kinderen te betalen, maar u moet wel alle kosten van de woning zelf blijven dragen. Ook nu verhuist de woning fiscaal van box 1 naar box 3. Hoeveel u aan waarde moet opgeven hangt af van uw leeftijd. Naar mate u minder aan waarde opgeeft in box 3, geeft uw zoon juist meer van de waarde op. Per saldo valt de hele waarde van de woning in box 3, eventueel verminderd met waarde van de hypotheek die uw zoon heeft moeten afsluiten om uw woning te kunnen kopen.

Wilt u de woning verkopen om erfbelasting te vermijden, dan is dat meestal niet de beste methode. Uw zoon betaalt na uw overlijden wel minder erfbelasting, maar u en uw zoon betalen bij leven al belasting in box 3. Alleen bij grote vermogens kan een dergelijke constructie handig zijn. Hebt u de woning met behoud van vruchtgebruik verkocht, dan is over het (postieve)verschil in waarde tussen het moment van verkoop (na 2009) en einde vruchtgebruik nog erfbelasting verschuldigd.
 
Verkoopt u de woning om de eigen bijdrage zorg te vermijden, doe dit dan na 1 januari zodat de waarde van de woning op 1 januari nog in box 1 valt en zo niet meetelt voor de eigen bijdrage. Bedenk ook dat het CAK steeds de eigen bijdrage berekent over het saldo van twee jaar terug. De waarde van de woning kan zo (als hij te koop staat) maximaal vier jaar buiten beeld van de eigen bijdrage zorg blijven. Omdat de gemiddelde opnameduur in een zorginstelling aanzienlijk korter is, lijkt verkopen om de eigen bijdrage zorg te vermijden nauwelijks lonend. Mocht het toch zo zijn dat uw spaargeld op dreigt te gaan aan de eigen bijdrage zorg, schenk dan uw spaargeld voor 1 januari van het nieuwe kalanderjaar weg en vraag na 1 januari een peiljaarherziening aan bij het CAK voor het nieuwe kalenderjaar.